Các bài đọc: Kh 7,2-4.9-14; 1Ga 3,1-3
Tin Mừng: Mt 5,1-12a
Khi ấy, Chúa Giêsu thấy đoàn lũ đông đảo, Người đi lên núi, và lúc Người ngồi xuống, các môn đệ đến gần Người. Bấy giờ Người mở miệng dạy họ rằng:
“Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó, vì Nước Trời là của họ. – Phúc cho những ai hiền lành, vì họ sẽ được Đất Nước làm cơ nghiệp. – Phúc cho những ai đau buồn, vì họ sẽ được ủi an. – Phúc cho những ai đói khát điều công chính, vì họ sẽ được no thoả. – Phúc cho những ai hay thương xót người, vì họ sẽ được xót thương. – Phúc cho những ai có lòng trong sạch, vì họ sẽ được nhìn xem Thiên Chúa. – Phúc cho những ai ăn ở thuận hoà, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa. – Phúc cho những ai bị bách hại vì lẽ công chính, vì Nước Trời là của họ.
“Phúc cho các con khi người ta ghen ghét, bách hại các con, và bởi ghét Thầy, họ vu khống cho các con mọi điều gian ác. Các con hãy vui mừng hân hoan, vì phần thưởng của các con sẽ trọng đại ở trên trời”.
HẠNH PHÚC ĐÍCH THỰC ♦ (Chia sẻ của tu sĩ Phêrô Đỗ Huy Xuân, SVD)
Con người chúng ta được sinh ra trên cõi đời này vẫn luôn không ngừng tìm kiếm hạnh phúc. Hạnh phúc mang đến cho con người niềm vui và sức sống. Hạnh phúc cũng có nhiều cung bậc và cách thể hiện của nó cũng khác nhau, một cuộc sống đầy đủ tiện nghi, nhiều của cải vật chất, vợ chồng, con cái sống yêu thương nhau là hạnh phúc… Chung quy lại, con người vẫn luôn tìm kiếm để sống hạnh phúc, nhưng có lẽ nhiều người sẽ tự hỏi hạnh phúc thật sẽ như thế nào, vì con người cho rằng ở đời này mọi sự sẽ chóng qua và không có gì là trường tồn mãi mãi.
Đối với niềm tin của người Kitô hữu, chỉ nơi Thiên Chúa mới là hạnh phúc viên mãn, hạnh phúc đích thực mà thôi. Hạnh phúc Nước Trời chính là nơi mà chúng ta đang tìm kiếm, là nơi Chúa sẽ hứa ban cho mỗi người chúng ta. Đó là nơi quê hương đích thực, là nơi mà chúng ta mong đợi và khao khát để có thể đạt được. Đó cũng là chính hạnh phúc mà các thánh nam nữ mà chúng ta mừng kính hôm nay đang được vui hưởng.
Trong ngày mừng lễ các thánh hôm nay, chúng ta được mời gọi hướng lên để noi theo các nhân đức tốt lành mà các thánh khi còn ở trần gian đã thi hành. Khi còn sống ở thế gian, các thánh cũng sống như chúng ta nhưng đặc biệt hơn, các ngài đã có một đời sống hướng về thiên đàng và sống một cách chu toàn nên đã được Thiên Chúa ân thưởng vinh phúc vĩnh hằng. Với một niềm tin tưởng vào hạnh phúc mà Chúa hứa ban, các thánh đã dấn thân vì Nước Trời. Nhưng để có được như vậy, các ngài đã phải trải qua biết bao hy sinh, bao thăng trầm của cuộc sống ở trần gian để hướng tới và đạt được “Nước Trời” làm gia nghiệp. Chúng ta cũng đều được Thiên Chúa mời gọi sống như các thánh để hướng tới và đạt được phần thưởng cao quí đó. Các thánh là những người đã sống và thi hành những điều Thiên Chúa mời gọi. Có thể nói rằng các ngài như là những mẫu gương sáng cho chúng ta noi theo, các ngài đã đi trước chỉ cho chúng ta một con đường để chúng ta đi về với Chúa. Con đường ấy chính là con đường hạnh phúc đích thực, nguồn hạnh phúc thật làm thoả mãn mọi khát vọng của lòng người. Hạnh phúc đích thực đến từ việc tìm kiếm Thiên Chúa và Nước của Người.
Thật vậy, hạnh phúc ấy không đến cách ngẫu nhiên hay may mắn nhưng được dành sẵn cho chúng ta, những người con của Thiên Chúa. Vì Thiên Chúa đã yêu thương chúng ta và quả thật, chúng ta đã được yêu thương hết mực. Bài đọc thứ hai trích từ thư thứ nhất của thánh Gioan Tông Đồ đã làm sáng tỏ tình yêu của Thiên Chúa dành cho chúng ta: “Anh em hãy xem Chúa Cha yêu chúng ta dường nào: Người yêu đến nỗi cho chúng ta được gọi là con Thiên Chúa mà thật sự chúng ta là con Thiên Chúa” (1 Ga 3,1). Hạnh phúc đích thực được dành sẵn cho những kẻ được Thiên Chúa yêu thương hết mực. Đó là một tình yêu trao ban. Ngài cho chúng ta được làm con cái của Người trong một tình yêu mãnh liệt với lòng tôn trọng dạy dỗ và bảo ban. Chúng ta cũng sẽ được trở nên giống Con của Người trong một diện mạo mới khi chúng ta biết đặt hy vọng vào Người. Chúng ta là con cái Thiên Chúa, như trong thư thứ nhất của thánh Gioan đã nhấn mạnh điều đó (x. 1 Ga 3,2). Thế nên, đáp lại tình yêu của Thiên Chúa, chúng ta được mời gọi nỗ lực đạt tới hạnh phúc đích thực.
Hạnh phúc đích thực là niềm khao khát Thiên Chúa và tìm kiếm Nước Trời. Dĩ nhiên, mối phúc của Thiên Chúa hứa ban, nghĩa là hạnh phúc đích thực, khác xa hay thậm chí là đối ngược với mối phúc theo lối của con người, điều mà người đời vẫn thường kiếm tìm. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu chỉ cho dân chúng thấy những điều đó. Tác giả Mátthêu trình bày cho chúng ta thấy khung cảnh rất đông của đoàn người kéo đến với Đức Giêsu để được nghe lời giảng dạy. Đoàn người trong bài Tin Mừng có lẽ đã khám phá ra được nơi Chúa Giêsu có những điều mà họ mong ước, những điều họ đang khát khao tìm kiếm. Chính vì thế mà họ đã tuôn kéo đến với Chúa để được nghe Lời của Chúa. Với lòng mong mỏi ao ước của dân chúng, Chúa Giêsu đã chỉ cho họ cách thức để đạt được hạnh phúc Nước Trời. Đó là “tâm hồn nghèo khó”, “hiền lành”, “khao khát sự công chính”… và cả những điều kiện mà người thường khó mà nghĩ tới như “sầu khổ”, “chịu bách hại”, “sỉ vả”. Đức Giêsu đã đảm bảo hạnh phúc Nước Trời sẽ dành cho ai sống tinh thần của những đòi hỏi đó. Thật vậy, ngang qua bài giảng trên núi, Đức Giêsu tha thiết muốn quy hướng đám đông về nguồn hạnh phúc Nước Trời là nơi đầy hy vọng và niềm hạnh phúc viên mãn.
Hạnh phúc Nước Trời đòi hỏi con người phải chọn lựa sống theo tinh thần các mối phúc. Điều đó là sự đánh đổi, chấp nhận chọn sự khiêm tốn, chịu khổ, chịu thiệt thòi ở trần gian để hướng về nơi hạnh phúc đích thực. Với các mối phúc, Đức Giêsu đã chỉ cho ta cảm nhận được mọi giá trị sống động khi ta thi hành ở trần gian. Nào là sống với tinh thần nghèo khó, không lệ thuộc tiền bạc, của cải vật chất. Chúng ta cần biết cách làm ra của cải và sử dụng chúng cách hợp lý. Ai có nhiều của cải thì biết chia sẻ cho người thiếu thốn. Dù nghèo hay giàu chúng ta đều vượt trên mọi tham vọng vật chất, để vật chất luôn chỉ là phương tiện gúp chúng ta vươn tới mục đích tối thượng là chính Chúa, là hạnh phúc đích thực và biết sống tinh thần yêu thương chia sẻ. Dẫu rằng khó khăn và lắm lúc ngược đời, việc chọn sống những điều đó thực là sự chọn lựa khôn ngoan mà người Kitô hữu cần nắm bắt. Có vậy, người Kitô hữu mới ra sức để đạt được hạnh phúc đích thực. Điều mà Chúa Giêsu mời gọi “anh em hãy vui mừng hớn hở vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.” (Mt 5, 12).
Bài đọc thứ hai trích trong thư thứ nhất của thánh Gioan Tông Đồ chỉ cho chúng ta con đường và cũng là một trong những điều kiện cần: “Phàm ai đặt hy vọng như thế vào Đức Kitô thì làm cho mình nên thanh sạch như Người là Đấng thanh sạch” (1 Ga 3,3). Để đạt được hạnh phúc mà Đức Giêsu mời gọi, trước hết và cũng là điều tiên quyết, chúng ta cần hướng đến tâm hồn trong sạch. Kế đến, sự cởi mở với tha nhân đến độ quên chính bản thân mình, hướng đến những con người bị loại trừ và bách hại với một lòng gắn bó, yêu thương cũng như không ngừng hoạt động để mang lại hòa bình cho người khác, sống tương quan trong tình yêu để mọi người biết nhìn nhận tình yêu của Cha trên trời cũng là những điều giúp chúng ta đạt tới hạnh phúc đích thực.
Đó là hạnh phúc đích thực và hành trình mà Đức Giêsu mời gọi mỗi người. Dẫu khó khăn nhưng điều đó không có nghĩa là không thể. Đức Giêsu đã mở đường và Ngài hằng ban ơn trợ lực cho những ai khao khát. Các thánh nam nữ mà chúng ta mừng lễ hôm nay là những minh chứng sống động. Các thánh đã trải qua những cung bậc thăng trầm của cuộc sống, đã hết mực sống theo lời mời gọi của Chúa. Vì thế, Chúa đã cho các ngài được hưởng hạng phúc đích thực mà Chúa đã hứa ban. Các thánh đã chọn sống theo lời mời gọi của Chúa, đã trải qua những gian nan, thử thách, bị bắt bớ và cả hy sinh mạng sống vì chọn lựa ấy. Đó là những sự thật không thể phủ nhận. Và chung cuộc, các ngài đã thực sự đạt được hạnh phúc mà Thiên Chúa hứa ban.
Trong bài đọc thứ nhất trích từ sách Khải Huyền, thánh Gioan đã cho chúng ta cảm nhận được sự viên mãn nơi mà con người đang hướng đến đích điểm cuối cùng trong sự hạnh phúc, với “đoàn người thật đông không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi dân tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ” (Kh 7, 9). Họ đã được quy tụ về một mối duy nhất để được hưởng niềm vui hạnh phúc đích thực mà tất cả cùng mong đợi. Ở nơi đây họ không còn phân biệt nhau về thân phận, về tương quan, nhưng cùng quy tụ về một điểm duy nhất là hạnh phúc mà Thiên Chúa hứa ban. Họ cùng nhau tôn vinh Thiên Chúa với lời kính cẩn, chúc tụng, vinh quang. Thế nên, việc Giáo Hội mừng kính các thánh hôm nay thực là một lời tạ ơn Thiên Chúa vì tình yêu của Người, đồng thời, cũng là sự tuyên dương sự chọn lựa khôn ngoan của các thánh nhân như là những mẫu gương cho thế hệ con cháu noi theo. Thiên Chúa vẫn hằng yêu thương con người. Ngài tha thiết mong muốn con người đến và lãnh nhận hạnh phúc mà Ngài hứa ban. Noi gương các thánh nam nữ, người Kitô hữu được mời gọi can đảm chọn lựa và dấn thân cho hạnh phúc đích thực đang vẫy gọi mỗi ngày.
Lạy Chúa, mang thân phận yếu hèn, chúng con dễ nghiêng chiều theo những cám giỗ và thế sự của trần gian. Xin Chúa ban ơn giúp sức để chúng con biết nhận ra hạnh phúc đích thực mà Chúa hằng hứa ban và can đảm dấn thân cho lời mời gọi ấy. Amen.
CON ĐƯỜNG NÊN THÁNH ♦ Chia sẻ của Tu sĩ Giuse Nguyễn Văn Lý, SVD
Hôm nay, cùng với Giáo Hội, chúng ta long trọng cử hành lễ các Thánh Nam Nữ. Đây là dịp để chúng ta tuyên dương những mẫu gương sống đời trần thế cách trọn hảo; đồng thời với niềm hạnh phúc viên mãn mà các thánh đang có được, chúng ta cũng được mời gọi hy vọng và tin tưởng sẽ được nên thánh như các ngài.
- Các Thánh Nam Nữ Là Những Ai?
Họ là những người đã được ghi tên vào sổ trường sinh và hiện đang được chiêm ngưỡng nhan Chúa trên thiên đàng. Đứng đầu danh sách này là những người đã được Giáo Hội long trọng tôn phong lên bậc hiển thánh. Sau đó nữa, theo như Sách Giáo Lý Hội Thánh Công Giáo số 1023, danh sách đó còn bao gồm những người đã chết trong ân sủng và tình bằng hữu của Thiên Chúa, hoặc là những người đã được thanh luyện trọn vẹn nên đã được đưa lên thiên đàng để được sống muôn đời với Đức Kitô.
Trong một thị kiến được trích từ sách Khải Huyền, thánh Gioan còn liệt kê cho chúng ta hai danh sách những người được đưa tới trước mặt Con Chiên đang ngự trên ngai vàng: trước hết là một trăm bốn mươi bốn ngàn người thuộc mọi chi tộc Ítraen, sau đó là đoàn người đông đảo không tài nào đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ. Như thế, dù ta không biết cụ thể họ là ai, nhưng dựa vào con số vô số kể ấy, chúng ta có thể mường tượng và tin tưởng rằng có thể bà con thân thuộc hay những người hàng xóm láng giềng gần gũi với ta cũng ở trong số đó. Đó cũng chính là niềm hy vọng cho mỗi người chúng ta. Hơn hết, chúng ta cũng được mời gọi để trở nên những người như họ. Lời mời gọi nên thánh vẫn luôn được gửi đến hết thảy mỗi người chúng ta.
- Các Ngài Đã Nên Thánh Như Thế Nào?
Hẳn là để có thể lọt vào hàng ngũ các thánh, các ngài đã phải nỗ lực, cố gắng rất nhiều; đã phải trải qua vô vàn khổ đau, gian nan, cùng với ơn Chúa thì mới có thể đạt được. Thánh Gioan trong bài đọc thứ nhất trích từ sách Khải Huyền đã nói: “Họ là những người đã đến, sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo mình trong máu Con Chiên.” Theo đó, để làm cho tấm áo lòng mình được trắng, họ đã phải trải qua không ít khổ đau. Nhưng một điều đáng quý nơi họ, đó là họ luôn biết lấy Đức Giêsu – Con Chiên làm hình mẫu, Đấng cũng đã chịu đau khổ, chịu đổ máu, chịu chết nhưng đã chiến thắng tử thần. Nhờ luôn biết cậy dựa vào dòng máu Con Chiên đổ ra, họ đã có thể tẩy rửa mình khỏi mọi hoen ố do thế gian mang lại để được trở nên tinh tuyền. Trong bài đọc hai, trích từ thư thứ nhất của thánh Gioan, tác giả còn cổ võ chúng ta rằng: “Phàm ai đặt hy vọng vào Đức Kitô, thì làm cho mình nên thanh sạch như Người là Đấng thanh sạch.” Như thế, việc tin tưởng và hy vọng vào Đức Kitô không những giúp chúng ta trở nên tinh tuyền mà còn thần hóa chúng ta trở nên giống với Người là Đấng Thánh.
Thánh sử Mátthêu trong bài Tin Mừng cũng thuật lại con đường nên thánh mà Đức Giêsu đã chỉ ra, con đường đó chính là Tám Mối Phúc. Thoạt nhìn, chúng ta dễ cảm thấy thất vọng bởi lẽ dường như con đường đó đi ngược với những gì mà người đời vẫn thường quan niệm và sống. Nghèo khó, hiền lành thì chẳng được ai trân trọng, có khi còn bị bắt nạt, sỉ vả, làm nhục nữa. Chẳng ai lại muốn chọn sống đau khổ thay vì hạnh phúc; chẳng ai lại muốn sống công chính, chân thật giữa một thế giới đầy bon chen và gian dối này; chỉ lo xót thương người khác thì ai sẽ xót thương ta? Sống trong sạch thì phải bỏ đi những thú vui mà đời mang lại hay sao? Những công dân của thế gian có lẽ sẽ chỉ cười nhạo khi đọc thấy những lời dạy “đi xa thực tế” này.
Thế nhưng, đó mới thực sự là con đường nên thánh, con đường của những công dân Nước Trời. Những điều được dạy trong Bát Phúc đều là những điều giúp chúng ta trở nên giống Chúa hơn. Quả vậy, với một tâm hồn nghèo khó, tức là biết chấp nhận ta là gì và có gì, đồng thời biết chia sẻ những gì mình có cho những người kém may mắn hơn, chúng ta đang trở nên giống như Đức Giêsu, Đấng đã trở nên nghèo khó để làm cho chúng ta trở nên giàu. Với việc sống hiền lành, chúng ta đang thực thi điều mà Chúa mời gọi là học hỏi sự hiền lành và khiêm nhường của Người. Khi biết bỏ đi những thú vui của thế gian, tình trạng bị cho là đau buồn nơi cuộc sống tạm bợ này, chúng ta sẽ được muôn đời đón nhận sự an ủi từ Thiên Chúa trong Nhà Người. Khi chọn tìm kiếm và sống sự công chính, chúng ta sẽ được Chúa là Đấng Công Chính làm cho vui thỏa vì sự khao khát chính đáng và đúng mực đó. Khi biết yêu thương người khác như chính Chúa đã sống và đã dạy, chúng ta sẽ chẳng thiệt thòi gì nhưng còn nhận lại được lòng xót thương gấp bội từ Thiên Chúa. Khi biết sống hòa thuận, tìm an bình, và xây dựng cho nhau, chúng ta đang làm sáng tỏ lên hình ảnh Chúa nơi chính mỗi người chúng ta. Đó là dấu cho người khác nhận ra rằng chúng ta đích thực là Kitô hữu, là con cái của Thiên Chúa. Khi chúng ta vì Chúa mà chấp nhận thiệt thòi, bị hiểu lầm, bị ghen ghét, bị áp bức và thậm chí bị giết chết, chúng ta đang thực sự làm cho mình trở nên đồng hình đồng dạng với Chúa Giêsu hơn.
Con đường nên thánh với những đường nét kể trên thật là đẹp và ý nghĩa, nhưng cũng thật khó để bước theo. Sống giữa thế gian nhưng lại đi theo con đường Nước Trời quả không dễ dàng. Nhưng chẳng lẽ có vô số người làm được điều đó và đã được Chúa đón về Vương Quốc của Người mà chúng ta lại không làm được? Mừng lễ các thánh nam nữ hôm nay là dịp để nhắc nhở mỗi người chúng ta về tấm gương của các thánh, đồng thời mời gọi chúng ta can đảm đi theo con đường các ngài đã đi qua để có thể đạt tới cùng đích mà các ngài đã đạt được.
Lạy Chúa, dù chúng con vẫn còn ở trong thân xác, vẫn còn sống trong thế gian với biết bao cạm bẫy, nhưng xin giúp chúng con biết can đảm, mạnh mẽ, quyết tâm, luôn biết bám lấy Chúa để chúng con không lãng quên cùng đích của mình, nhưng luôn biết khẳng khái tiến lên trên con đường hướng về quê Trời. Xin các thánh nam nữ cũng cầu bầu cùng Chúa cho chúng con. Amen.
