Bài Ðọc I: Cv 10, 25-26. 34-35. 44-48
“Ơn Thánh Thần cũng đã tuôn đổ xuống trên các dân tộc”.
Trích sách Tông đồ Công vụ.
Xảy ra là khi Phêrô vừa vào nhà, thì Cornêliô ra đón ngài, và sấp mình dưới chân ngài mà lạy. Phêrô liền đỡ ông dậy và nói rằng: “Xin ông chỗi dậy, vì chính tôi cũng chỉ là người”.
Phêrô lên tiếng nói rằng: “Quả thật, tôi nghiệm biết rằng Thiên Chúa không thiên tư tây vị, nhưng ở bất cứ xứ nào, ai kính sợ Người và thực hành sự công chính, đều được Người đón nhận!”
Phêrô đang nói các lời đó, thì Thánh Thần đã ngự xuống trên mọi kẻ đang nghe lời. Các tín hữu đã chịu cắt bì, những người đã đến cùng Phêrô, đều sửng sốt, khi thấy ơn Thánh Thần cũng đã tuôn đổ xuống trên các dân tộc; vả lại họ nghe các người ấy nói nhiều thứ tiếng và ngợi khen Thiên Chúa. Bấy giờ Phêrô lên tiếng nói rằng: “Ai có thể ngăn cản ta lấy nước mà rửa cho những kẻ này, khi họ đã nhận lãnh Thánh Thần như chúng ta?” Và ngài truyền rửa tội cho họ nhân danh Chúa Giêsu Kitô. Bấy giờ họ xin ngài ở lại với họ ít ngày.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 97, 1. 2-3ab. 3cd-4
Ðáp: Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người trước mặt chư dân (x. c. 2b).
Hoặc đọc: Alleluia.
Xướng: 1) Hãy ca mừng Chúa một bài ca mới, vì Người đã làm nên những điều huyền diệu. Tay hữu Người đã tạo cho Người cuộc chiến thắng, cùng với cánh tay thánh thiện của Người. – Ðáp.
2) Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người, trước mặt chư dân, Người tỏ rõ đức công minh. Người đã nhớ lại lòng nhân hậu và trung thành để sủng ái nhà Israel. – Ðáp.
3) Khắp nơi bờ cõi địa cầu đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. Toàn thể địa cầu hãy reo mừng Chúa, hãy hoan hỉ, mừng vui và đàn ca. – Ðáp.
Bài Ðọc II: 1 Ga 4, 7-10
“Thiên Chúa là Tình Yêu”.
Trích thư thứ nhất của Thánh Gioan Tông đồ.
Các con thân mến, chúng ta phải thương yêu nhau, vì tình yêu bởi Thiên Chúa mà ra. Vì lẽ hễ ai thương yêu, thì đã sinh bởi Thiên Chúa, và nhận biết Thiên Chúa. Còn ai không yêu thương, thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là Tình Yêu. Ðiều này biểu lộ tình yêu của Thiên Chúa đối với chúng ta là Thiên Chúa chúng ta đã sai Con Một Người đến trong thế gian, để nhờ Ngài mà chúng ta được sống. Tình yêu ấy là thế này: Không phải chúng ta đã yêu mến Thiên Chúa, nhưng chính Người đã thương yêu chúng ta trước, và đã sai Con Một Người đến hy sinh, đền thay vì tội lỗi chúng ta”.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 14, 23
Alleluia, alleluia! – Chúa phán: “Nếu ai yêu mến Thầy, thì sẽ giữ lời Thầy, và Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy, và Chúng Ta sẽ đến và ở trong người ấy”. – Alleluia.
Phúc Âm: Ga 15, 9-17
“Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của người thí mạng vì bạn hữu mình”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Như Cha đã yêu mến Thầy, Thầy cũng yêu mến các con. Hãy ở lại trong tình yêu của Thầy. Nếu các con tuân lệnh Thầy truyền, các con sẽ ở trong tình yêu của Thầy, cũng như Thầy đã giữ lệnh truyền của Cha Thầy, nên Thầy ở lại trong tình yêu của Người. Thầy nói với các con điều đó để niềm vui của Thầy ở trong các con, và niềm vui của các con được trọn vẹn. Ðây là lệnh truyền của Thầy: Các con hãy yêu mến nhau, như Thầy đã yêu mến các con. Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu của người thí mạng vì bạn hữu mình. Các con là bạn hữu của Thầy, nếu các con thi hành những điều Thầy truyền. Thầy không còn gọi các con là tôi tớ, vì tôi tớ không biết việc chủ làm; Thầy gọi các con là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy đã nghe biết nơi Cha Thầy, thì Thầy đã cho các con biết. Không phải các con đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn các con, và đã cắt đặt để các con đi và mang lại hoa trái, và để hoa trái các con tồn tại, để những gì các con xin Cha nhân danh Thầy, Người sẽ ban cho các con. Thầy truyền cho các con điều này là các con hãy yêu mến nhau”.
Ðó là lời Chúa.
Bài giảng chủ đề:
TÌNH YÊU TỰ HIẾN
Lm. Phêrô Nguyễn Tài, SVD
Tình yêu của Đức Giêsu thiết lập tương quan mới: “Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết” (Ga 15,15). Tin Mừng Gioan giúp chúng ta thấy rõ Tình Yêu. Đức Giêsu được Cha sai đến trần gian chỉ vì Yêu, để: “làm cho người ta nhận biết Cha là Tình Yêu”. Vì thế, Thầy Giêsu đã làm trọn sứ vụ đó. Tin Mừng thứ Tư mở đầu Lời Tựa: “Lúc khởi đầu đã có Ngôi Lời. Ngôi Lời vẫn hướng về Chúa Cha, và Ngôi Lời là Thiên Chúa…Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha, chính Người đã tỏ cho chúng ta biết” (Ga 1,1-18).
- Con phát xuất từ Cha
Việc xuất phát từ Cha của Chúa Con là một khẳng định chắc chắn về căn tính của Người: “Tôi và Chúa Cha là một” (Ga 10,30). Đức Giêsu và Chúa Cha cùng có một quyền năng chung. Vì khẳng định điều này mà người Do thái đã ném đá Đức Giêsu. Cũng vì Philipphê còn hơi mập mờ, chưa hiểu nên Đức Giêsu đã nói với ông ấy rằng: “Anh không tin rằng Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Thầy sao? Các lời Thầy nói với anh em, Thầy không tự mình nói ra. Nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy, chính Người làm những việc của mình” (Ga 14,10).
Nhiệm vụ Cha sai Con là bất khả phân ly. Vì việc Chúa Con được sai đi không những hiệp nhất, nhưng còn luôn luôn tín thác và tùng phục với Cha. Tuy vâng lời cách triệt để, nhưng Con lại ngang hàng với Cha. Vì tuyệt đối là Cha nên chỉ tuyệt đối tương quan với Con và ngược lại. Không ai hiểu biết thấu đáo thế nào là Cha và Con bằng nơi Thiên Chúa. Không phải Thiên Chúa hiểu biết bằng tư duy hay khái niệm, nhưng là bằng cách hiện hữu và sống thực tại “Cha Từ Phụ” và “Con Hiếu Tử” trong hiệp thông và tương hổ.[1]
Tình yêu của Cha dành cho Con rất đậm đà và được ban phát cho các môn đệ: “Chúa Cha đã yêu mến Thầy thế nào, Thầy cũng yêu mến anh em như vậy” (Ga 15,9); “Nhưng chuyện đó xảy ra là để cho thế gian biết rằng Thầy yêu mến Chúa Cha và làm đúng như Chúa Cha đã truyền cho Thầy” (Ga 14,31). Tình yêu của Cha được mạc khải trong việc Người tỏ ra cho Con mọi sự: “Quả thật, Chúa Cha yêu người Con và cho người Con thấy mọi điều mình làm, lại sẽ cho người Con thấy những việc lớn lao hơn nữa” (Ga 5,20). Và tình yêu của Con cũng trở nên rõ ràng trong việc Người hoàn tất sứ vụ của Cha: “Tôi có quyền hy sinh và có quyền lấy lại mạng sống ấy. Đó là mệnh lệnh của Cha tôi mà tôi đã nhận được” (Ga 10,18).
Tình yêu mật thiết được diễn tả giữa Cha và Con không phải chỉ là cảm giác, nhưng là một sự dâng hiến lẫn nhau trong hành động. Có một sự cộng tác chung trong chương trình hoạt động của Thiên Chúa, cùng làm việc chung một cách đích thực với nhau từ trong bản chất, vì người Con không tự mình làm được điều gì, nhưng chỉ nói và làm những gì Người đã nhìn thấy và nghe biết từ Cha: “Cho đến nay, Cha tôi cũng làm việc, thì tôi cũng làm việc. Thật, tôi bảo thật các ông: người Con không thể tự mình làm bất cứ điều gì, ngoại trừ điều Người thấy Chúa Cha làm; vì điều gì Chúa Cha làm, thì người Con cũng làm như vậy” (Ga 5,17.19).[2] Tất cả những ý định tốt lành mà Cha đã mạc khải nơi Con sẽ không ngoài mục đích tỏ mình ra cho nhân loại biết.
- Mục đích của việc Cha sai Con
Ý định đầu tiên của Thiên Chúa là sáng tạo và cứu độ con người: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời”. (Ga 3,16). Cha, đơn thuần là Đấng trao ban tình yêu: “Thiên Chúa là Tình Yêu” (1 Ga 4,8). Tất cả những ân ban mà Cha đã mạc khải nơi Con, Con chỉ trao ban cho nhân loại những gì tốt đẹp từ nơi Cha. Thiên Chúa muốn trao ban tất cả cho nhân loại, nên Người hiện diện trong lời nói và việc làm của Đức Giêsu. Sự nên một giữa Cha với Con cao vời đến độ những lời nói và việc làm của Con cũng là những lời nói và việc làm của Cha: “Những gì tôi nói, thì tôi nói đúng như Chúa Cha đã nói với tôi. Các lời Thầy nói với anh em, Thầy không tự mình nói ra. Nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy, chính Người làm những việc của mình” (Ga 12,50; 14,10).
Cha tỏ bày chính Người quá nhiều trong Con, đến độ bất cứ ai nhìn thấy Con là thấy Cha: “Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha. Sao anh lại nói: ‘Xin tỏ cho chúng con thấy Chúa Cha’. Anh không tin rằng Thầy ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong thầy sao?” (Ga 14,9.10). Không một thụ tạo nào có thể nhìn thấy Thiên Chúa cách tường tận. Nhưng nhận thấy và kinh nghiệm trực tiếp Chúa Cha từ nơi Chúa Con: “Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha, chính Người đã tỏ cho chúng ta biết” (Ga 1,18). Qua con người Đức Giêsu, Thiên Chúa đã mạc khải một cách hoàn toàn đến độ bất cứ ai nhìn nhận Thiên Chúa trong đức tin thì nhận ra Người không còn là một Vị Thiên Chúa xa cách, bất khả tri, nhưng là một Thiên Chúa ở gần đến độ con người có thể giết được Người.[3] Tình Yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa không dừng lại trong nội tại, nhưng được ban cho các môn đệ.
- Tình Yêu hướng đến tha nhân
“Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết” (Ga 15,15).Có lẽ nào, đã có lúc Thầy Giêsu coi các môn đệ là “tôi tớ” rồi chăng? Nói cho cùng, trong Tin Mừng Gioan, Thầy Giêsu chưa hề gọi các môn đệ là tôi tớ bao giờ, tuy cũng có đôi lần Người ví họ là tôi tớ: “Thật, Thầy bảo thật anh em: tôi tớ không lớn hơn chủ nhà, kẻ được sai đi không lớn hơn người sai đi” (Ga 13,16; 15,20). Ở đây, phải chăng Thầy Giêsu muốn nhắc cho các môn đệ biết “người tôi tớ” trong Cựu Ước. Như dân Israen luôn được coi là tôi tớ trước mặt Thiên Chúa?
Thầy Giêsu cốt ý làm nổi bật thân phận mới của người môn đệ, nên đã so sánh “bạn hữu” với “tôi tớ”. “Tôi tớ” là kẻ không được lưu lại trong nhà, nhưng “bạn hữu” thì được: “Kẻ tôi tớ thì không được lưu lại trong nhà luôn mãi, người con thì mới được ở luôn mãi” (Ga 8,35). Chỉ Thầy Giêsu là Con Một duy nhất của Cha, mới sẽ làm các kẻ tin được trở thành “bạn” – “con” tự do đích thực.
Ta cũng nên lưu ý rằng “tôi tớ” chưa hẳn là một tên gọi mang tính chất khinh bỉ, hèn hạ, nhưng cũng có thể là một danh xưng vinh dự. Trong Cựu Ước, Môsê được gọi là tôi tớ của Thiên Chúa: “Ông Môsê, tôi trung của Đức Chúa” (Đnl 34,5); các ngôn sứ cũng tự xưng là tôi tớ của Đức Chúa: “Vì Đức Chúa là Chúa Thượng không làm điều gì mà không bày tỏ kế hoạch của Người cho các ngôn sứ, tôi tớ của Người được biết” (Am 3,7). Trong Tân Ước, thánh Phaolô tự xưng là “tôi tớ” của Thầy Giêsu: “Tôi là Phaolô, tôi tớ của Đức Kitô Giêsu” (Rm 1,1).
Vì tôi tớ không biết việc của chủ, có thi hành mệnh lệnh nhưng không hiểu biết việc chủ, cũng có nghĩa là không hiểu ý nghĩa và lý do của việc chủ sai làm. Điều khác nhau giữa “tôi tớ” và “bạn hữu” không phải là làm hay không làm theo lệnh của Chủ, nhưng là biết hoặc không biết ý của Chủ. Nếu đề cập đến việc làm theo lệnh của Chủ, thì “tôi tớ” vẫn làm, hoặc là sai gì làm đó (vâng lời tối mặt), nhưng vẫn không là bạn. Điều khiến cho “tôi tớ” trở thành “bạn hữu” là “đoán được” ý của Chủ, “biết” ý Chủ, mà “biết” ý Chủ cũng có nghĩa là luôn tỉnh thức để phục vụ, và đặc biệt là thực hành. Hiểu biết ở đây không chỉ là hiểu biết theo trí óc, cho bằng cảm nghiệm được tình Chúa trong sự thân mật, chia sẻ và thông giao với.[4]
Kết luận:
Quả thực, “trăm nghe không bằng mắt thấy”: Điều mà không từ ngữ nào có thể diễn tả để thấu đạt thì đã được mạc khải hoàn toàn nơi Đức Kitô. Nơi Đức Giêsu Kitô, Thiên Chúa đã thực sự trở thành Đấng mà con người có thể gọi đích danh là Cha. Nơi Đức Kitô, Thiên Chúa mãi mãi đi vào trong cuộc sống với chúng ta. Qua chính cuộc sống ấy, đỉnh cao là cái chết và sự sống lại của Đức Giêsu, con người được cứu độ hoàn toàn. Đó là tình thương mà Chúa Cha muốn mạc khải cho nhân loại qua Con Một.
[1] Durrwell F.X, Hiểu sống mầu nhiệm Chúa Cha, chuyển ngữ: Vũ Văn Thiện, tr.36.
[2] Schnackenburg Rudolf, Đức Giêsu trong các Tin Mừng, bản dịch của Nguyễn Luật Khoa và Phạm Thị Huy (Hà Nội: Tôn Giáo, 2009), tr. 279-280.
[3] Ratzinger Joseph, Đức tin Kitô giáo hôm qua và hôm nay (Tôn Giáo: Hà Nội, 2009).
[4]Hoàng Minh Tuấn, Đọc Tin Mừng Gioan, Tập IV – Thầy đã thắng thế gian (Tôn Giáo: Hà Nội, 2006), tr. 134-135-137.
