LỄ TRỌNG TRONG DÒNG, MỪNG KÍNH ĐẤNG SÁNG LẬP DÒNG NGÔI LỜI (SVD)
(Tin Mừng: Ga 1,1-5.9-14.16-18)
♦ Lm. Antôn Nguyễn Phi Tiến, SVD
Lời tựa trong trình thuật Tin Mừng theo thánh Gio-an mà chúng ta vừa nghe chính là nền tảng và động lực khơi nguồn cho cha thánh Arnold Janssen, tổ phụ của chúng ta chọn và đặt tên cho Hội Dòng mà ngài đã thiết lập: “Dòng Ngôi Lời” (Societas Verbi Divini (SVD). Vào đề thánh Gio-an đã xác quyết mạnh mẽ: “Lúc khởi đầu đã có Ngôi Lời” (Ga 1,1), nghĩa là Ngôi Lời đã hiện hữu từ muôn thuở, trước mọi loài thọ tạo, nhờ Ngôi Lời vạn vật được tạo thành và Ngôi Lời chính là Thiên Chúa thật. Ngôi Lời phát xuất từ Chúa Cha, đã đến thế gian và trở nên người phàm, nghĩa là mặc lấy thân phận loài người như chúng ta và cư ngụ giữa chúng ta.
- Ngôi Lời Nhập Thể, Sống Mầu Nhiệm Tự Hạ
Biến cố Ngôi Lời Nhập Thể là một mầu nhiệm tự hạ. Một Thiên Chúa uy nghi, cao cả, rất thánh, ngự chốn trời cao đã hạ mình thẳm sâu đến với con người, mặc lấy thân xác như con người, để trở nên giống như con người trong mọi sự, ngoại trừ tội lỗi. Các nhà chú giải Kinh Thánh viết: “Đấng cúi mình xuống trên nhân loại, nhờ đó Người thiết lập Giao Ước với dân Ít-ra-en cách nhưng không”. Ngôi Lời đã hạ mình thẳm sâu đến với nhân loại chúng ta và thiết lập một Giao Ước Mới trong tình yêu bằng chính máu của Ngài để giải thoát và cứu độ con người. Một Thiên Chúa từ bỏ chốn trời cao, từ bỏ ngai vàng và địa vị của một vị Vua Thiên Quốc để hạ cố đến nơi đất thấp, đến với nhân trần hèn yếu, đến với con người đầy tội lỗi và bất xứng. Đó là điểm quyến rũ và thôi thúc cha thánh Arnold bằng mọi cách thế để thiết lập Dòng Ngôi Lời, với mục đích là đem Ngôi Lời đến với và hiện diện giữa muôn dân, bất chấp muôn vàn khó khăn, thử thách, thậm chí có cả những chống đối, nhạo cười, châm biếm, chế giễu và khích bác đến từ nhiều phía. Mầu nhiệm tự hạ của Ngôi Lời Nhập Thể đã hằn sâu trong đời sống và con người của cha thánh Arnold. Và chính cha thánh cũng đã cắm rễ sâu trong Ngôi Lời và muốn hoạ lại hình ảnh của Ngôi Lời Nhập Thể bằng chính con người và đời sống của mình. Đó là điểm nổi bật mà chúng ta cần khám phá về cha thánh Arnold Janssen.
- Cha Thánh Arnold, Hoạ Ảnh Của Ngôi Lời Nhập Thể
Thầy Giê-su đã từng mời gọi các Tông Đồ và các môn đệ: “Anh em hãy mang lấy ách của tôi, và hãy học với tôi vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường” (Mt 11,28). Đức Giê-su đã không mời gọi các môn sinh của Ngài đến để học một mớ kiến thức nhưng đến với Ngài để học lấy lòng hiền hậu và tính khiêm nhường. Cha thánh Arnold cũng đã thực sự đến và chìm đắm trong Ngôi Lời và đã học với Ngài những đức tính này. Cha thánh Arnold Janssen đã xác quyết: “chúng ta không thể đón nhận Thiên Chúa, trừ khi chúng ta trở nên bé nhỏ trong sự nhìn nhận của Ngài”. Cha thánh đã ý thức được rằng sống khiêm hạ và trở nên nhỏ bé trước mặt Thiên Chúa, trước tình yêu và quyền năng của Người, đó là chìa khoá và sức mạnh hoá giải mọi khó khăn, thử thách để đạt tới lý tưởng sống cao đẹp. Đức thánh cha Phan-xi-cô trong một bài chia sẻ gần đây, ngài nói: “Thần Khí không thể đi vào trong một con tim cao ngạo. Thần Khí của Thiên Chúa chỉ có thể bén rễ và nảy mầm trong một trái tim biết khiêm nhường. Và mạc khải của Thiên Chúa chỉ bắt đầu nơi những con người bé nhỏ, những điều nhỏ bé, nghĩa là nơi những ai khiêm nhường tin tưởng vào Người, hơn là khép mình lại trước tình yêu và quyền năng của Thiên Chúa”. Đức Thánh Cha nói tiếp: “Thần Khí chọn những điều nhỏ bé bởi Người không đi vào những kẻ hùng mạnh, tự mãn, và tự thoả mãn nơi chính mình. Thiên Chúa mặc khải chính mình cho những tâm hồn bé nhỏ”.
Quả thật, cha thánh tổ phụ của chúng ta là một con người bé nhỏ xét về diện mạo bên ngoài, ngài chỉ cao 1 mét 65 cm. Đối với người Đức, đây không phải là chiều cao lý tưởng. Mặc dầu, ngài khiêm tốn về chiều cao nhưng cao siêu về tư tưởng và hoài bão sống. Một con người với thân hình nhỏ bé nhưng lại có một trái tim to lớn, một lý tưởng và hoài bão sống siêu phàm và trổi vượt, đó là khao khát muốn đóng góp cho sứ vụ truyền giáo và muốn thiết lập một chủng viện truyền giáo để đào tạo các tu sĩ, linh mục truyền giáo phục vụ cho cánh đồng truyền giáo trên toàn thế giới. Khởi đi từ hoài bảo và khao khát đó, cha thánh đã thiết lập nên chủng viện truyền giáo Ngôi Lời. Một công việc ngoài sức tưởng tượng của con người. Đến nỗi, có nhiều linh mục, bạn bè, và cả giám mục đã phải thốt lên: “Đó là một ý tưởng tuyệt vời nhưng làm thế nào một con người tầm thường như cha Arnold Janssen có thể biến điều đó trở thành hiện thực được?” Còn đức giám mục Paredis tại Steyl khi nghe biết kế hoạch của cha thánh thì thốt lên: “có thể cha là một vị thánh hoặc cha là một tên khùng”. Và có biết bao ánh mắt, lời nói tỏ vẻ sự châm biến, mỉa mai và ngờ vực dành cho cha thánh, khi nói: “đứa trẻ mơ mộng này sẽ làm được điều gì đây?”. Nhưng quả thật, có nhiều điều đối với con người thì không thể, nhưng đối với Thiên Chúa mọi sự đều có thể. “Thiên Chúa vẽ những đường thẳng bằng những nét cong”. Thiên Chúa đã thực hiện trong chính con người nhỏ bé, tầm thường và khiêm hạ của cha thánh một việc kỳ diệu ngoài sức tưởng tượng của con người. Quả thật, Thần Khí của Thiên Chúa đã bén rễ và nảy mầm trong trái tim khiêm nhường của cha thánh, một trái tim luôn biết đặt trọn niềm tin vào quyền năng, sự quan phòng và tình yêu của Thiên Chúa. Bởi vậy, giữa biết bao chống đối, ngờ vực, mỉa mai, khích bác và khó khăn, ngài vẫn xác tín rằng: “Đối với tôi, từ bỏ ý định này sẽ là điều chống lại thánh ý Thiên Chúa. Đó là lý do tại sao tôi vẫn tiếp tục hướng tới công việc này. Tôi không nghi ngờ về ý định của Thiên Chúa và chính Người là tác nhân thật sự đang sử dụng những khả năng yếu hèn của tôi cho mục đích này”. Bởi thế, cha thánh luôn xác tín rằng: “Thiên Chúa chắc chắn sẽ ban cho chúng ta những gì cần thiết vào đúng thời đúng buổi, chỉ cần chúng ta khiêm tốn tin vào Thiên Chúa và chu toàn việc bổn phận, Ngài sẽ không bao giờ bỏ rơi chúng ta”.
- Dòng Ngôi Lời, Hoa Trái Sống Mầu Nhiệm Tự Hạ
Trong Hán Ngữ có viết: “hoàng thiên bất phủ hảo tâm nhân”, nghĩa là ông Trời hay Thiên Chúa không bao giờ phụ bạc những con người có lòng tốt. Nhìn vào những gì Hội Dòng đang có, từ lúc khởi sử cho đến hiện tại, chúng ta có thể mạnh mẽ xác tín và thưa lên như lời ngợi ca của Mẹ Ma-ri-a: “Đấng Toàn Năng đã làm cho tôi biết bao điều cao cả, danh Người thật chí thánh chí tôn!” (Lc 2,49). Có lẽ chẳng ai hiểu được và cũng chẳng ai ngờ, một Hội Dòng lớn mạnh như hiện tại lại được khởi đi từ những điều rất nhỏ bé tầm thường: từ một vị sáng lập nhỏ bé cả thân hình và cả tiềm lực tinh thần cũng như vật chất; một Hội Dòng có hơn 10 ngàn thành viên, gồm các tu sĩ nam nữ thuộc ba Hội Dòng lại khởi đi từ một nhóm người rất nhỏ; một Hội Dòng hiện diện trên 84 quốc gia trên thế giới với biết bao cơ sở hạ tầng, biết bao tu viện, chủng viện, trường học, bệnh viện,… lại được đặt nền trên một quán rượu của các thuỷ thủ đoàn dừng chân trên dòng sông Maas. Có thể nói được cha thánh của chúng ta đã đặt nền và xây dựng Dòng Ngôi Lời từ những cái không: không quyền, không tiền, không người ủng hộ, không nhân sự, không có đất sống,… Cái mà ngài có vào thời điểm bấy giờ là: có đức tin mạnh mẽ, có lòng cậy trong vững vàng, có đời sống cầu nguyện và có lòng khiêm nhường trước quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa.
Chúng ta là con cái của cha thánh, xin cho mỗi người chúng ta biết noi gương cha thánh sống mầu nhiệm tự hạ, sống khiêm nhường trong mọi sự, trước Thiên Chúa đầy quyền năng và trước mọi người để hoàn thiện chính mình và làm vinh danh Thiên Chúa và phục vụ tha nhân trong mọi hoàn cảnh của đời sống nơi mà chúng ta được sai đến để thi hành sứ vụ. Amen.
