Bài Ðọc I: Xh 16, 2-4. 12-15
“Ta sẽ cho bánh từ trời rơi xuống như mưa”.
Trích sách Xuất Hành.
Trong những ngày ấy, toàn thể cộng đoàn con cái Israel kêu trách Môsê và Aaron, họ nói với hai ông rằng: “Thà chúng tôi chết trong đất Ai-cập do tay Chúa, khi chúng tôi ngồi kề bên nồi thịt và ăn no nê. Tại sao các ông dẫn chúng tôi lên sa mạc này, để cả lũ phải chết đói như vầy?”
Chúa liền phán cùng Môsê rằng: “Ðây Ta sẽ cho bánh từ trời rơi xuống như mưa: dân chúng phải đi lượm bánh ăn mỗi ngày, để Ta thử coi dân có tuân giữ lề luật của Ta hay không. Ta đã nghe tiếng kêu trách của con cái Israel: ngươi hãy nói với họ rằng: ‘Chiều nay các ngươi sẽ ăn thịt, và sáng mai sẽ ăn bánh no nê, như thế các ngươi sẽ biết rằng Ta là Thiên Chúa các ngươi'”.
Chiều hôm ấy, có chim cút bay tới che rợp các trại, và sáng hôm sau có sương sa xuống quanh trại. Tới lúc sương tan trên mặt đất, thì thấy có vật gì nho nhỏ tròn tròn như hột sương đông đặc trên mặt đất. Con cái Israel thấy vậy, liền hỏi nhau rằng: “Man-hu”, có nghĩa là: “Cái gì vậy?” vì họ không biết là thứ gì. Môsê liền nói với họ: “Ðó là bánh do Chúa ban cho anh em ăn”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 77, 3 và 4bc. 23-24. 25 và 54
Ðáp: Chúa đã ban cho họ được bánh bởi trời (c. 24b).
Xướng: 1) Ðiều mà chúng tôi đã nghe, đã biết mà tổ tiên đã thuật lại cho chúng tôi hay, chúng tôi sẽ kể lại cho thế hệ tương lai: đó là những lời khen ngợi và quyền năng của Chúa. – Ðáp.
2) Nhưng Người đã ra lệnh cho ngàn mây trên cõi cao xanh, và Người đã mở rộng các cửa trời. Người đã làm mưa man-na xuống để họ ăn, và Người đã ban cho họ được bánh bởi trời. – Ðáp.
3) Con người được ăn bánh của những bậc hùng anh; Người ban cho họ lương thực ăn tới no nê. Người đưa họ vào nơi thánh địa của Người, tới miền núi non mà tay hữu Người tậu sắm. – Ðáp.
Bài Ðọc II: Ep 4, 17. 20-24
“Hãy mặc lấy người mới đã được tác thành theo thánh ý Chúa”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Êphêxô.
Anh em thân mến, tôi nói với anh em điều này, và chứng thực trong Chúa là anh em chớ ăn ở như Dân Ngoại ăn ở, chiều theo sự giả trá của tâm tư mình. Phần anh em, anh em không hề học biết Ðức Kitô như thế đâu, nhưng nếu anh em đã nghe biết Người và đã được thụ giáo trong Người, như sự chân thật trong Ðức Giêsu dạy, là anh em hãy khử trừ lối sống xưa kia, hãy lột bỏ con người cũ, đã bị hư theo những đam mê lầm lạc. Anh em hãy trở nên mới trong lòng trí anh em, hãy mặc lấy người mới đã được tác thành theo thánh ý Chúa trong sự công chính và thánh thiện xứng với sự thật.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! – Lạy Chúa, xin mở lòng chúng con, để chúng con nghe lời Con Chúa. – Alleluia.
Phúc Âm: Ga 6, 24-35
“Ai đến với Ta sẽ không hề đói, ai tin vào Ta sẽ không hề khát bao giờ”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, lúc đám đông thấy không có Chúa Giêsu ở đó, và môn đệ cũng không, họ liền xuống các thuyền và đến Caphar-naum tìm Chúa Giêsu. Khi gặp Người ở bờ biển bên kia, họ nói với Người rằng: “Thưa Thầy, Thầy đến đây bao giờ?” Chúa Giê-su đáp: “Thật, Ta bảo thật các ngươi, các ngươi tìm Ta, không phải vì các ngươi đã thấy những dấu lạ, nhưng vì các ngươi đã được ăn bánh no nê. Các ngươi hãy ra công làm việc không phải vì của ăn hay hư nát, nhưng vì của ăn tồn tại cho đến cuộc sống muôn đời, là của ăn Con Người sẽ ban cho các ngươi. Người là Ðấng mà Thiên Chúa Cha đã ghi dấu”.
Họ liền thưa lại rằng: “Chúng tôi phải làm gì để gọi là làm việc của Thiên Chúa?” Chúa Giêsu đáp: “Ðây là công việc của Thiên Chúa là các ngươi hãy tin vào Ðấng Ngài sai đến”.
Họ thưa Chúa Giêsu: “Ngài sẽ làm dấu lạ gì để chúng tôi thấy mà tin Ngài? Ngài làm được việc gì? Cha ông chúng tôi đã ăn manna trong sa mạc, như đã chép rằng: “Người đã ban cho họ ăn bánh bởi trời”. Chúa Giêsu đáp: “Thật, Ta bảo thật các ngươi, không phải Môsê đã ban cho các ngươi bánh bởi trời, mà chính Cha Ta mới ban cho các ngươi bánh bởi trời đích thực. Vì bánh của Thiên Chúa phải là vật tự trời xuống, và ban sự sống cho thế gian”.
Họ liền thưa Người rằng: “Thưa Ngài, xin cho chúng tôi bánh đó luôn mãi”. Chúa Giêsu nói: “Chính Ta là bánh ban sự sống. Ai đến với Ta, sẽ không hề đói; ai tin vào Ta, sẽ không hề khát bao giờ”.
Ðó là lời Chúa.
Bài giảng chủ đề:
LƯƠNG THỰC CỦA SỰ SỐNG TRƯỜNG CỬU
Lm. Antôn Pađôva Lê Sơn, SVD
Khi cận kề với cái chết, người ta mới có thể cảm nghiệm cách sâu sắc nhất về giá trị của sự sống. Khát vọng sống và sống vĩnh cửu là quy luật vĩnh hằng, bất biến và tự nhiên của con người. Khi nói về cái đói, cái khát của con người, nhiều người cho rằng đó là một nhu cầu chính đáng và là một yếu tố thuộc về bản năng cần được đáp ứng. Phải chăng đó là lý do mà hôm nay có nhiều kẻ đã “tìm gặp” Đức Giêsu với hy vọng sẽ được Ngài cho ăn một bữa no nê như họ đã từng kinh nghiệm về sự quảng đại của Ngài. “Ai đến với tôi không hề phải đói; ai tin vào tôi chẳng khát bao giờ” (Ga 6,36). Khát vọng sống vô biên là điều hết sức chính đáng của con người. Tuy nhiên, chân lý mà Đức Giêsu muốn truyền đạt cho họ hôm nay lại là điều vượt quá sức tưởng tưởng của họ. Có lẽ đây cũng chính là điểm mấu chốt về sự khác nhau trong cách hiểu về thứ lương thực mà Đức Giêsu đề cập đến trong đoạn Tin Mừng (Ga 6,24-35) mà chúng ta vừa nghe.
- Người Do thái không thể vượt ra khỏi kinh nghiệm quá khứ
Trong bài đọc 1, sách Xuất hành (Xh 16, 2-4.12-15) nhắc lại cho chúng ta một kinh nghiệm về việc tổ tiên những người Do Thái đã bám víu vào Đức Chúa, chỉ vì Ngài đã cho họ được ăn no nê thứ bánh bởi trời là Manna, cùng với thịt của chim cút trong hành trình đói khát và mệt nhọc của sa mạc. Nhờ lời thỉnh cầu của Môsê, vị lãnh tụ mà Đức Chúa tuyển chọn để chăn dắt dân Israel ra khỏi Ai Cập mà Đức Chúa đã ban cho họ được thỏa thuê về những thứ mà họ đòi hỏi. [1] Như vậy, chính Đức Chúa đã ban lương thực để nuôi dưỡng họ trong hành trình tiến về Đất Hứa. Nghĩa là thông qua món quà lương thực nuôi sống trong cuộc xuất hành ấy, tổ tiên họ đã tin vào Đức Chúa. Đó chính là bài học từ kinh nghiệm của một niềm tin do cha ông họ để lại.
Cũng như các bậc tiền nhân của họ, những người Do Thái hôm đó tìm gặp Đức Giêsu cũng chỉ vì miếng ăn: “Thật, Tôi bảo thật các ông, các ông tìm Tôi không phải vì thấy những dấu lạ, nhưng vì các ông đã được ăn bánh no nê” (Ga 6,26). Ngài đã khiển trách họ, vì động lực mà họ tìm kiếm Ngài là quá thực dụng và thấp hèn, để “được ăn bánh no nê”. Trong khi Ngài thực sự chờ đợi nơi họ một điều cao thượng hơn là họ cần phải nhìn ra quyền năng và sự cao cả trong hành động của Con Thiên Chúa.[2] Đây chính là khởi điểm của niềm tin mà họ cần phải có để xác tín vào Đấng có thể lấy máu và thịt của mình làm lương thực cho sự sống đời đời mà họ đang khao khát. Quả đúng như lời thánh Gioan Kim khẩu đã nói: “Loài người vốn bị đóng đinh vào những việc thuộc về đời sống”. Nhận định này cho chúng ta hiểu thêm về giới hạn của con người: Chỉ đi tìm và khát vọng những điều thuộc về cõi nhân gian. Họ không thể nào phóng tầm nhìn của mình vượt ra khỏi bức tường thành của thế gian để có thể đạt tới chân trời vĩnh cửu. Thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Philípphê cũng nói: “Chúa họ thờ chỉ là cái bụng, và cái họ lấy làm vinh quang lại là cái đáng hổ thẹn. Họ là những người chỉ nghĩ đến những sự thế gian” (Pl 3,19). Trong vai trò của vị cứu tinh, Đức Giêsu hoàn toàn không kết án thái độ và mục đích tìm kiếm Thiên Chúa với cách thức thiển cận của họ. Ngài muốn dẫn dắt họ tới đích điểm tận cùng của thứ hạnh phúc đích thực có giá trị vượt lên trên mọi hữu hạn của thời gian và không gian.
- Một nhận thức mới về giá trị của lương thực trường sinh
Chúng ta có thể đưa ra một giả định: thánh Gioan khi nói đến mặc khải của Đức Giêsu về bánh trường sinh và sự sống đời đời đã dẫn dắt các độc giả đương thời qua cách thức so sánh và luận giải từ một nhu cầu rất thực tế của kiếp phù sinh, đó là chuyện ăn, chuyện uống. Ngài đã khai mở lòng trí của họ: “Hãy làm việc không phải để có lương thực mau hư nát, nhưng để có lương thực thường tồn đem lại sự sống đời đời” (Ga 6,27). Xưa kia ngôn sứ Isaia cũng đã khiển trách dân chúng thời của ông: “Sao lại phí tiền bạc vào của không nuôi sống, tốn công lao vất vả vào những thứ chẳng làm cho chắc dạ no lòng?” (Is 55,2). Khác với cái nhìn của họ về giá trị của lương thực hằng ngày chỉ để nuôi sống thể lý con người, thứ đó chỉ có thể đáp ứng nhu cầu xác thể của con người. Đức Giêsu mời gọi họ hãy làm việc để có thứ bánh trường sinh nuôi dưỡng đời sống tâm linh. Đâu là chân lý đích thực cho lời mời gọi này? Quả thật đây là một thách đố cho bất cứ ai khi nghe lời đề nghị của Đức Giêsu, kể cả chúng ta trong thời đại hôm nay.
Tuy nhiên, nếu suy tư một cách chân thành hơn về quy luật vòng quay của cuộc sống thì chúng ta mới có thể cảm nghiệm cách sâu sắc hơn về ý nghĩa từ lời đề nghị của Đức Giêsu. Cứ cho là cuộc đời con người được kết tạo nên bởi các nhu cầu vật chất và tinh thần. Ở phương diện vật chất, thì hầu như tất cả mọi người đều quay theo chu trình: Ăn uống, lao động, ngủ nghỉ, cứ thế vòng quay cứ tiếp tục tuần hoàn đến khi cuộc sống trở nên nhàm chán và rất nhiều người đã cảm thấy trở nên vô vị cho đến khi cuộc đời con người khép lại bởi cái chết. Về phương diện tinh thần, cứ ngỡ những thú vui giải trí như phim ảnh, thể thao, kể cả những niềm đam mê khoa học nghệ thuật có thể lấp đầy những khát vọng vô biên của con người. Nhà vô địch Quyền Anh J. Demsey (thời kỳ trước 1975) đã ghi lại cảm giác lần đầu tiên ông nắm giữ chức vô địch võ sỹ quyền anh như sau: “Tôi hồi hộp và lo sợ đến độ gần như không thể ngủ được ngay trong đêm vừa được tuyên bố danh hiệu vô địch. Khi đã quá mệt mỏi tôi vừa thiếp đi lại mơ thấy mình bị mất chức vô địch. Thế là tôi trắng giấc. sáng hôm sau tôi đã vội vàng đi mua một tờ báo nói về chức vô địch của tôi. Sau khi đọc bài báo tôi hiểu rằng sự thành công không có mùi vị thơm ngon như tôi hằng mơ tưởng trước đó. Sau biến cố đó tôi vẫn cảm thấy cuộc đời trống rỗng”.[3] Nhiều khi trong cuộc sống không ít người đã dồn hết tâm lực, tài cán cho một lý tưởng nào đó như danh vọng, quyền lực, địa vị, nhưng rồi thấy tất cả đều vô nghĩa. Phải chăng khi chúng ta càng thấm thía cuộc đời với những thành bại và hư danh của thế gian thì lúc đó chúng ta mới càng cảm thấy chân lý mà Đức Giêsu khẳng định hôm nay quả thật mang một giá trị bất biến và vĩnh hằng?
“Chính tôi là bánh đem lại sự sống. Ai đến với tôi không hề phải đói. Ai tin vào tôi chẳng khát bao giờ” (Ga 6,35). Đó là một xác quyết chắc chắn từ một Đấng có thẩm quyền trên sự sống của trời đất, vũ trụ và con người. Đây là một lời mời gọi để cảm nghiệm về một chân lý của sự sống siêu nhiên, nhưng cũng là một thách đố lớn cho mỗi người chúng ta. Với bản tính yếu hèn của sự sống phần xác, cùng sự ghì kéo của tội lỗi nên chúng ta khó có thể sống trọn vẹn cho lời mời gọi phải làm việc một cách can trường vì lương thực đời đời. Sự thụ hưởng cuộc đời cũng không thể nào khỏa lấp nổi những khát vọng vô biên nơi con người. Có biết bao kẻ đã hủy hoại và đốt cháy cuộc đời của mình bằng những thứ phi nghĩa và trống rỗng như cờ bạc, ma túy, cảm giác mạnh, vv. Tất cả phát xuất từ sự mất cân bằng của cảm giác hạnh phúc đích thực. Điều đó đã khiến cho rất nhiều người, đặc biệt là thế hệ trẻ hôm nay không tìm ra ý nghĩa của cuộc đời để sống một cách tích cực. Họ sẵn sàng tìm đến bất cứ điều gì tạo cho họ được một rung động mới, một cảm giác lạ, mặc cho thứ hạnh phúc đó chỉ rất chóng vánh và để lại hậu quả khôn lường.
- Chúng ta phải làm gì để chiếm hữu được sự sống đời đời
Chúng ta có thể dùng câu hỏi của bài Tin Mừng hôm nay để suy tư về bài học thực hành cho cuộc sống: “Chúng tôi phải làm gì để thi hành những việc Thiên Chúa muốn? Việc Thiên Chúa muốn là các ông hãy tin vào Đấng Người đã sai đến” (Ga 6,28-29). Niềm xác tín vào Đức Giêsu cho thời đại hôm nay là cả một thách đố không nhỏ cho bất cứ ai muốn trở thành môn đệ đích thực của Ngài. Bởi những nhu cầu phần xác, nên thường khi đến với Chúa chúng ta lại cũng mang tâm trạng và mong muốn không hơn gì những người Do Thái xưa kia, vì đã được ăn no nê.
Mặc dầu chúng ta đang sống trong thời đại văn minh và dư giả vật chất, nhưng cứ mỗi lần đến với Chúa, chúng ta chủ yếu là xin Ngài đáp ứng những nguyện vọng cho những nhu cầu phần xác. Có lẽ ít khi chúng ta quan tâm đến thứ lương thực trường sinh mà Đức Giêsu đã nhấn mạnh hôm nay như một lưu ý đặc biệt cho bất cứ ai trong cuộc hành trình tiến về Đất Hứa trên quê trời. Như thế, lời mời gọi của Đức Giêsu: “Hãy làm việc không phải để có lương thực mau hư nát, nhưng để có lương thực thường tồn đem lại sự sống đời đời” (Ga 6,27), vẫn là một đề nghị thiết thực cho mỗi người chúng ta giữa thời đại này.
[1] Xc. Con Người Tin Chúa (Công Giáo và Dân tộc, Giáng sinh 2014: Phụng vụ năm B – 2014 -2015), tr. 245.
[2] Xc. Tin mừng theo thánh Gioan: Bộ sách chú giải kinh thánh, William Barclay (Hà Nội, Tôn Giáo, 2008), tr.172.
[3] Tứ Hải giai huynh đệ – Quyền anh; Nguyễn Hạnh; đăng ngày 18/02/2008.
