(Bài này được viết bởi Christina Hermoso và Leslie Ann Aquino, trên tờ báo MANILA BULLETIN, The Nation’s Leading Newspaper).
Hàng ngàn người lần lượt đến các nhà thờ trong toàn nước, trước lúc bình minh hôm nay, để tham dự Thánh Lễ đầu tiên trong 9 ngày (từ 16-24/12), gọi là các Thánh Lễ “Simbang Gabi”, là việc cử hành một trong những truyền thống Giáng Sinh cổ nhất ở Phi Luật Tân.
Các Thánh Lễ lần lượt bắt đầu từ lúc 4 giờ hoặc 5 giờ sáng hôm nay và sẽ diễn ra trong 8 ngày sắp tới cho đến Thánh Lễ cuối cùng, ‘the Misa de Gallo’ hoặc ‘Mass of the Rooster’ vào đêm Giáng sinh, thường bắt đầu trước lúc nửa đêm.
Để đáp ứng nhu cầu của các tín hữu, vì họ phải theo lịch làm việc khác nhau, Thánh Lễ “Simbang Gabi” đầu tiên mừng trước, được tổ chức từ đêm qua (15/12) vào lúc 8 giờ tối (có nơi đã bắt đầu từ 4 hoặc 5 giờ chiều), tại các giáo xứ, giáo họ, giáo khu, giáo điểm truyền giáo… cũng như tại các nhà nguyện ở trong các trung tâm mua sắm.
Đức Giám mục Balanga Ruperto C. Santos, Chủ Tịch Hội Đồng Giám Mục Công Giáo Phi Luật Tân – Ủy ban Giám mục về Chăm sóc Mục vụ cho người Di cư, (CBCP-ECMI), nói rằng, ngay cả các lao động Phi Luật Tân ở nước ngoài (OFW) tham dự “Simbang Gabi” tại các quốc gia mà họ đang làm việc.
Ngài nói: “Những người lao động của chúng ta ở nước ngoài thường cử hành “Simbang Gabi” vào lúc 6 hoặc 7 giờ tối, sau một ngày làm việc mệt mỏi và những cơn lạnh của mùa đông. Các nhà thờ luôn luôn đầy ắp giáo dân và sau Thánh Lễ, họ luôn chia sẻ với nhau bằng những bữa ăn. Đúng như họ nói, từ ‘misa to mesa’ (nghĩa là ‘từ Thánh Lễ đến bàn ăn’)’, là nơi mà họ mang thức ăn và chia sẻ với nhau như một biểu hiện của sự liên đới và tình bác ái”.
“Simbang Gabi” cũng được cử hành tại các nhà thờ tuyên úy cho giới Công giáo Phi Luật Tân (in Filipino Catholic chaplaincies) tại Rome, Milan, Bergamo, và Padova, ở nước Ý; cũng như tại Nice và Paris, nước Pháp; Brusselsin, Bỉ; Vienna, Áo; Frankfurt, Berlin, và Colognein Đức; cũng như trong bốn nhà thờ Công giáo ở Kuwait, Oman, Bahrain, ở Các Tiểu Vương quốc Ảrập Thống nhất; và tại Amman, Jordan.
Đức Tổng Giám mục Ozamis Martin Jumoad nhắc nhở các tín hữu đừng quên ý nghĩa thực sự của Lễ Giáng Sinh, đó là việc mừng Sinh nhật Đức Giêsu Kitô. Ngài nói: “Chúng ta hãy sống lại ý nghĩa thật sự của Lễ Giáng Sinh, đó là, Đấng Kitô đã hiến mình để cứu chúng ta. Lễ Giáng Sinh là Lễ của tình yêu, của sự tha thứ, và hòa giải”.
Ngài nói tiếp: “Mùa này cũng là thời gian thích hợp để chúng ta hòa giải, tha thứ và đổi mới chính mình. Chúng ta không chỉ lãnh nhận, nhưng hãy chia sẻ và cho đi. Khi bạn đã có dư thừa, nghĩa là nó không thuộc về bạn nữa. Nó cần phải được chia sẻ cho những người khác”.
“Simbang Gabi” còn được gọi là “Misa de Aguinaldo” (Thánh Lễ là hồng ân), với những người đi Lễ, họ dâng những hy sinh, như: việc thức dậy trước lúc bình minh trong 9 ngày liên tiếp, để tham dự những Thánh Lễ trước lúc rạng đông, với những ý nguyện khác nhau – tạ ơn, như một hình thức thờ phượng, hay một lời cầu nguyện. Với nhiều người khác, theo niềm tin truyền thống của người Phi Luật Tân, tham dự Thánh Lễ, nhằm lãnh nhận những ân sủng đặc biệt, khi họ hoàn tất 9 ngày Lễ.
“Simbang Gabi” là một truyền thống cổ xưa, có nguồn gốc sâu xa trong nền văn hoá tôn giáo của đất nước Phi Luật Tân, truyền thống này bắt đầu từ năm 1565 khi người Tây Ban Nha ‘conquistador” (người Tây Ban Nha đi chinh phục Trung và Nam Mỹ), Miguel Lopez de Legazpi celebrated the first Feast of the Nativity (đã cử hành Lễ đầu tiên của Sinh Nhật Chúa).
Việc cử hành này bắt nguồn từ nước Mêxicô năm 1587, khi Fray Diego de Soria, Tu Viện trưởng của Tu Viện San Agustin Acolman, xin phép Đức Thánh Cha, tại Rôma, để tổ chức những Lễ Tiền Giáng Sinh trước Lễ Giáng Sinh cho những nông dân phải làm việc sớm trong những cánh đồng của họ.
Vào thế kỷ 16, Đức Giáo Hoàng Sixtus V đã ra tuyên bố, những Thánh Lễ rạng đông trước Lễ Giáng Sinh cũng nên được tổ chức ở Phi Luật Tân, bắt đầu từ ngày 16 tháng 12 hằng năm.
Tóm lại: “Simbang Gabi’ không chỉ là một truyền thống được cử hành, vì chúng ta cần thực hiện. Nhưng nó cũng là sự chuẩn bị tâm linh cho Lễ Giáng Sinh, để kỷ niệm Sinh nhật Đức Giêsu Kitô. Việc cử hành này cũng được xem như là một phương thế cầu xin những phúc lành từ Chúa. Hầu hết mọi người tin rằng nếu một người hoàn tất việc tham dự 9 Thánh Lễ trước lúc bình minh, những điều ước muốn của họ sẽ được Thiên Chúa nhận lời.
Lm. Giuse Trần Thanh Hải, SVD chuyển ngữ và bổ sung đôi chút
Tham khảo thêm từ bài viết “Simbang Gabi: A Brief Explanation of the Filipino Christmas Tradition”.