Bài Ðọc I: Is 55, 10-11
“Chúng làm cho đất phì nhiêu”.
Trích sách Tiên tri Isaia.
Ðây Chúa phán: “Như mưa tuyết từ trời rơi xuống và không trở lên trời nữa, nhưng chúng thấm xuống đất, làm cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho người gieo có hạt giống, cho người ta có cơm bánh ăn, cũng thế, lời từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại với Ta mà không sinh kết quả, nhưng nó thực hiện ý muốn của Ta, và làm tròn sứ mạng Ta uỷ thác”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 64, 10abcd. 10e-11. 12-13. 14
Ðáp: Hạt giống rơi vào đất tốt, và sinh hoa kết quả (Lc 8, 8).
Xướng: 1) Chúa đã viếng thăm ruộng đất và tưới giội: Ngài làm cho đất trở nên phong phú bội phần. Sông ngòi của Thiên Chúa tràn trề nước, Ngài đã chuẩn bị cho thiên hạ có lúa mì. – Ðáp.
2) Vì Ngài đã chuẩn bị như thế này cho ruộng đất: Ngài đã tưới giội nước vào những luống cày, và Ngài san bằng mô cao của ruộng đất. Ngài làm cho đất mềm bởi thấm nước mưa; Ngài chúc phúc cho mầm cây trong đất. – Ðáp.
3) Chúa đã ban cho một năm hồng ân, và lốt xe ngự giá của Ngài khơi nguồn phong phú. Ðống đất hoang vu có nước chảy đầm đìa, và các đồi núi vận xiêm-y hoan hỉ. – Ðáp.
4) Ðồng ruộng đông chật những đàn chiên dê, và các thung lũng được che lợp bằng ngũ cốc; muôn loài đều hát xướng và hoan ca. – Ðáp.
Bài Ðọc II: Rm 8, 18-23
“Các tạo vật ngóng trông sự mạc khải của con cái Thiên Chúa”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.
Anh em thân mến, tôi nghĩ rằng những đau khổ ở đời này không thể sánh với vinh quang sắp tới sẽ được mạc khải cho chúng ta. Vì chưng các tạo vật ngóng trông sự mạc khải của con cái Thiên Chúa. Các tạo vật đã phải tùng phục cảnh hư ảo, không phải vì chúng muốn như vậy, nhưng vì Ðấng đã bắt nó phải tùng phục với hy vọng là các tạo vật sẽ được giải thoát khỏi vòng nô lệ sự hư nát, để được thông phần vào sự tự do vinh hiển của con cái Thiên Chúa. Vì chúng ta biết rằng cho đến bây giờ, mọi tạo vật đều rên siết và đau đớn như người đàn bà trong lúc sinh con. Nhưng không phải chỉ có các tạo vật, mà cả chúng ta là những kẻ hưởng ơn đầu mùa của Thánh Thần, chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ thân xác chúng ta.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 17, 17b và a
Alleluia, alleluia! – Chúa phán: “Lời Cha là chân lý; xin hãy thánh hoá chúng trong sự thật”. – Alleluia.
Phúc Âm: Mt 13, 1-9 {hoặc 1-23}
“Kìa, có người gieo giống đi gieo lúa”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.
Ngày ấy, Chúa Giêsu ra khỏi nhà và đi đến ngồi ở ven bờ biển. Dân chúng tụ tập quanh Người đông đảo đến nỗi Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bờ. Và Người dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều. Người nói:
“Này đây, có người gieo giống đi gieo lúa. Trong khi gieo, có hạt rơi xuống vệ đường, chim trời bay đến ăn mất. Có hạt rơi xuống trên đá sỏi, chỗ có ít đất, nó liền mọc lên, vì không có nhiều đất. Khi mặt trời mọc lên, bị nắng gắt, và vì không đâm rễ sâu, nên liền khô héo. Có hạt rơi vào bụi gai, gai mọc um tùm, nên nó chết nghẹt. Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả, có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi. Ai có tai thì hãy nghe”.
[Các môn đệ đến gần thưa Người rằng: “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?” Người đáp lại: “Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm Nước Trời, còn họ thì không cho biết. Vì ai đã có, thì ban thêm cho họ được dư dật; còn kẻ không có, thì cái họ có cũng bị lấy đi. Bởi thế, Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe và không hiểu chi hết. Thế mới ứng nghiệm lời tiên tri Isaia nói về họ rằng: “Các ngươi lắng tai nghe mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì. Vì lòng dân này đã ra chai đá, họ đã bịt tai nhắm mắt lại, kẻo mắt thấy được, tai nghe được, và lòng chúng hiểu được mà hối cải, và Ta lại chữa chúng cho lành”. Phần các con, phúc cho mắt các con vì được thấy; và phúc cho tai các con vì được nghe. Quả thật, Thầy bảo các con: Nhiều vị tiên tri và nhiều đấng công chính đã ao ước trông thấy điều các con thấy, mà không được thấy; mong ước nghe điều các con nghe, mà không được nghe.
“Vậy, các con hãy nghe dụ ngôn về người gieo giống: Kẻ nào nghe lời giảng về Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp lấy điều đã gieo trong lòng nó: đó là kẻ thuộc hạng gieo dọc đường. Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ khi nghe lời giảng, thì tức khắc vui lòng chấp nhận, nhưng không đâm rễ sâu trong lòng nó, đó là kẻ nông nổi nhất thời, nên khi cuộc bách hại, gian nan xảy đến vì lời Chúa, thì lập tức nó vấp ngã. Hạt rơi vào bụi gai, là kẻ nghe lời giảng, nhưng lòng lo lắng việc đời, ham mê của cải, khiến lời giảng bị chết nghẹt mà không sinh hoa kết quả được. Hạt gieo trên đất tốt, là kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả đến nỗi có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi”.]
Ðó là lời Chúa.
Bài giảng chủ đề:
ĐẤT TỐT HAY HẠT GIỐNG TỐT
Tu sĩ Giuse Nguyễn Xuân Long, SVD
Nếu ai trong chúng ta là người miền Tây thì chắc chắn chúng ta sẽ biết cách gieo trồng lúa. Người miền Tây gọi gieo lúa là xạ lúa. Trước khi xạ lúa, người nông dân phải chuẩn bị đất, sau đó phải chọn giống rồi ngâm, ủ cho lúa giống nảy mầm trước khi đi xạ lúa. Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu trình bày một cách gieo hạt giống khá khác lạ. Người gieo giống không hề chuẩn bị đất trước khi đi gieo hạt giống. Hạt giống được gieo khắp nơi “có những hạt rơi xuống vệ đường…có những hạt rơi trên những nơi sỏi đá…có những hạt rơi vào bụi gai…có những hạt lại rơi trên đất tốt” (13,4-8). Và kết quả là, chỉ những hạt được gieo trên đất tốt thì người nông phu mới thu được kết quả: “hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục” (13,8). Phải chăng do người nông phu ngốc nghếch nên không biết gieo trồng? Hay do sự hào phóng, quảng đại của người nông phu? Nếu không phải, vậy đâu là dụng ý củaĐức Giêsu khi Người kể một dụ ngôn như thế?
Như chúng ta đã biết, vùng đất Paléttin hầu hết được bao phủ bởi một lớp đá vôi mỏng nên hầu như hạt giống không thể sinh hoa kết quả tốt được. Vì thế, nếu muốn cho hạt giống nảy mầm và sinh hoa kết quả thì người nông phu phải cày xới và chăm bón cho nó. Có lẽ kiến thức sơ đẳng này ai ai cũng phải biết. Do đó, nếu người nông phu có ngốc nghếch cách mấy thì hẳn ông cũng phải biết điều này. Tuy nhiên, theo J. Jeremia, tập tục trồng lúa của người Paléttin là gieo hạt giống trước sau đó họ cày xới đất lên để cho hạt giống lọt xuống đất sâu. Ở môi trường ẩm này, hạt giống mới có khả năng mọc lên.[1] Tuy nhiên, lối giải thích này không phù hợp với những gì Đức Giêsu đã kể trong dụ ngôn. Đức Giêsu kể lại rằng “người gieo giống ra đi gieo hạt giống” (13,3b) chứ ông không hề quay trở lại để cày, để xới hay làm bất cứ thứ gì. Do đó, lập luận người nông phu ngốc nghếch không biết gieo trồng là điều không hợp lý.
Vậy thì lập luận rằng cách gieo trồng vô tội vạ đó là do sự hào phóng, rộng lượng của người nông phu có thuyết phục được không? Chúng ta thấy rằng Đức Giêsu đưa ra hình ảnh của người gieo giống thật kỳ lạ: ông là người hào phóng, quảng đại và rộng rãi.Ông gieo mọi chỗ, gieo không tiếc giống; ông gieo mọi nơi bất kể nó là loại đất nào. Ông gieo nơi sỏi đá, vệ đường, bụi gai và đất tốt. Ông gieo trong thái độ kiên trì và trung thành, không tính toán thiệt hơn, không biết mỏi mệt và không hề thất vọng. Ông đầu tư tất cả những gì mình có: tiền tài, vốn liếng, sức khỏe. Ông không để ý đến giờ giấc, ông gieo cả ngày lẫn đêm, ông gieo mọi nơi mọi chốn. Để làm được điều này, hẳn ông là người có tham vọng lớn, một trái tim rộng mở để vượt qua mọi rào cản, khó khăn, để tung gieo từng hạt giống, bất chấp mọi nghịch cảnh. Ông có một tình yêu bao la, vượt lên trên tất cả, miễn sao hạt giống được tung ra và rơi vào mọi môi trường. Nói như thế, không có nghĩa ông là người vô trách nhiệm, không hiểu biết, nhưng muốn diễn tả hình ảnh một người nông dân cần cù, chịu khó, kiên trì và quảng đại. Do đó, nếu chúng ta chỉ dừng lại ở sự quảng đại và rộng rãi của người nông phu thì có vẻ như chúng ta chưa nhìn ra hết được chiều sâu của vấn đề. Vậy Đức Giêsu có dụng ý gì?[2]
Nếu chúng ta đọc phần lý giải dụ ngôn của Đức Giêsu cho các môn đệ thì chúng ta dễ dàng hiểu thâm ý mà Đức Giêsu muốn truyền tải cho người nghe, cách riêng cho các môn đệ. Khi kể dụ ngôn, Đức Giêsu nhấn mạnh đến sự thành toàn của hạt giống hay đúng hơn sự thành công của người gieo giống: có hạt rơi bên vệ đường, có hạt rơi trên đá, có hạt rơi vào bụi gai, nhưng cũng có hạt rơi trên đất tốt và sinh hoa kết quả ngập tràn. Còn khi giải thích dụ ngôn cho các môn đệ, Đức Giêsu lại giải thích một vấn nạn hoàn toàn mới lạ. Nếu trong dụ ngôn Đức Giêsu nói về hạt giống và người gieo giống thì trong lời giải thích Đức Giêsu lại nói về Lời và những ai lắng nghe Lời. Thoạt nhìn, hai hình ảnh này hoàn toàn không có chút điểm chung nào.Tuy nhiên, nếu chúng ta đi theo sát Đức Giêsu chúng ta sẽ nhận ra rằng hạt giống và Lời là một; đất và người lắng nghe Lời cũng là một. Do đó, Đức Giêsu muốn nhấn mạnh đến thái độ cộng tác của con người để làm cho lời Chúa được sinh hoa kết quả. Vậy chúng ta cần hạt giống tốt hay mảnh đất tốt? tức là Lời quan trọng hay người lắng nghe Lời quan trọng?
Vì hạt giống và Lời là một nên hạt giống là quan trọng nhất và hạt giống cũng được coi như nền tảng của dụ ngôn. Thật vậy, hạt giống tự nó có khả năng trổ sinh hoa trái. Dĩ nhiên, hoa trái đó còn tùy thuộc vào sự công tác của đất. Nếu đất tốt thì hoa trái sẽ dồi dào phong phú. Nếu đất xấu thì sẽ làm hạn chế khả năng phát triển của hạt giống. Trong thực tế, chúng ta biết rằng Lời có thể trổ sinh hoa trái ngay cả khi con người cố tìm cách tránh né, khước từ. Vì Thiên Chúa có những cách làm rất riêng của Ngài. Tuy nhiên, nếu chúng ta, những người đã được tiếp nhận, được lắng nghe Lời, sẵn sàng để cho Lời hoạt động trong chúng ta thì hoa trái chúng ta thu được có thể phát sinh được nhiều hơn sáu mươi hay một trăm. Do đó, nếu chúng ta muốn thu được hoa trái thì hạt giống và đất tốt phải đi đôi với nhau.
Khi dùng dụ ngôn “người gieo giống”, Đức Giêsu muốn mời gọi mỗi chúng ta, những người đã được Lời gieo vào lòng từ khi được chịu phép Rửa Tội, cũng hãy mang tâm tình quảng đại như người gieo giống. Tức là, chúng ta cũng hãy ra đi gieo Lời vào khắp nơi bằng sự hy sinh và quảng đại như chúng ta đã được lãnh nhận Lời từ người gieo khác. Và nhờ sự nhiệt tâm đó, Lời sẽ được vang xa khắp nơi. Còn sự thành toàn của Lời là do Chúa. Để làm được điều đó, mỗi người chúng ta cần phải có một trái tim đủ lớn, đủ kiên trì và giàu lòng quảng đại.
Lạy Chúa, hôm nay, Chúa mời gọi mỗi người chúng con hãy trở thành mảnh đất tốt để Lời được trổ sinh.Xin cho mỗi chúng con luôn biết quảng đại, bao dung và sẵn sàng ra đi để đem Lời đến cho mọi người.
[1] Xc. Vũ Phan Long, Dụ ngôn người gieo giống, chú giải và gợi ý suy niệm. http://catechesis.net/index.php/thanh-kinh/tan-uoc/cac-sach-tin-mung/tm-matheu/1223-mt-13-1-23-du-ngon-nguoi-gieo-giong. Truy cập ngày 1/9/2016.
[2] Xc. Ngọc Biển, Hãy mặc lấy tâm tình của người gieo giống, Suy niệm Chúa nhật XV thường niên – Năm A, http://tonggiaophanhanoi.org/suy-niem/suy-niem-chua-nhat/7584-hay-mac-lay-tam-tinh-cua-nguoi-gieo-giong. Truy cập ngày 1/9/2016.
