* Thông điệp Tháng 6 năm 2022 của Cha tổng quyền Paulus Budi Kleden, SVD và Ban Lãnh Đạo Dòng Ngôi Lời, trong Arnoldus Nota, May 2022, trang 1-2. Lm. Giuse Đỗ Nguyên Vũ, SVD chuyển ngữ. Nguồn: svdcuria.org
Trân quý kinh nghiệm và sự khôn ngoan của người cao tuổi
Trả lời cho những điều ước vào dịp sinh nhật thứ 100 của mình, một người tu sĩ anh em viết: “Thiên Chúa thật tốt với tôi khi gọi tôi theo Ngài từ khi còn nhỏ. Một nhà truyền giáo được sai đến giáo xứ mới của chúng tôi để tìm những bé trai vào tiểu chủng viện! Tôi đã kiên trì ở lại, còn nhiều người khác đến rồi đã ra đi.” Sau khi đề cập một vài nơi ngài được sai đến làm nhà truyền giáo, vị cao niên này viết tiếp: “Tôi hạnh phúc và tự hào vì là SVD”.
Vào kỷ niệm Ngọc khánh Khấn dòng của mình, một tu huynh viết: “Tôi đầy sự biết ơn, nhận thấy thời gian Chúa đã ban cho tôi… Tôi cảm tạ Chúa vì tình thương và lòng thương xót dạt dào của Ngài. Tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn đối với hội dòng của tôi, Dòng Ngôi Lời, vì hội dòng đã hỗ trợ tôi, cầu nguyện và cưu mang tôi như một người mẹ”.
Những anh em tu sĩ này đại diện cho nhiều anh em cao tuổi khác, vẫn biết ơn Thiên Chúa, Hội Dòng, và mọi người, bất chấp những thách đố và khó khăn của tuổi già. Họ liên tục làm chứng rằng, theo tiếng gọi của Chúa, để trở thành những thành viên của hội dòng truyền giáo là mãn nguyện, và là sự lựa chọn xứng đáng. Kinh nghiệm phong phú của họ trong việc sống ơn gọi và thực thi sứ vụ được bổ nhiệm là một kho báu cho cả Hội Dòng.
Nhìn rộng ra trong hội dòng, những anh em tu sĩ cao niên trong các cộng đoàn thuộc về những nhóm người mong manh nhất, nhất là trong những lúc khủng hoảng. Trong hai năm đại dịch COVID-19, nhiều người cao tuổi đã qua đời mà không có những người thân bên cạnh, những người đã cùng đồng hành với nhau cả đời.
Quan tâm đến tầm quan trọng của việc hội nhập người cao tuổi vào trong xã hội và giao tiếp liên thế hệ, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã công bố dành ngày Chúa Nhật cuối cùng của tháng Bảy là ngày dành riêng cho người cao tuổi. Mục đích của quyết định này là nhằm nhắc nhở chúng ta về vai trò của người cao tuổi “nhằm giữ gìn cội nguồn của chúng ta, để truyền lại đức tin cho người trẻ, và để chăm sóc cho những người bé mọn”. Theo tuyên bố này thì vào ngày 24/02/2022, Đức Giáo hoàng đã bắt đầu loạt bài giáo lý về tuổi già.
Trân trọng tuổi cao với lòng biết ơn
Theo thời gian và không gian, chúng ta làm và thu được những trải nghiệm về chính mình, với người khác và với Thiên Chúa. Những trải nghiệm này có thể tích cực hoặc tiêu cực. Có những lúc hạnh phúc và đắng cay trong hành trình đức tin, chúng ta đối diện với những biến cố vừa thất vọng vừa khích lệ của lịch sử. Chúng ta trải qua những cuộc gặp gỡ với người khác vừa phong phú vừa thất vọng, sống và làm việc lúc thú vị khi nản lòng cùng nhau với anh em tu sĩ. Chúng ta có được những trải nghiệm và trưởng thành nhờ đó. Điều quan trọng trong tất cả những điều trên là chúng ta không bị mắc vào sự đắng đót và thất vọng, nhưng có thể tiếp tục bước đi. Chúng ta có thể cảm tạ Chúa là Đấng quảng đại, xót thương, và yêu mến chúng ta. Chúng ta hãy biết ơn những người mình phục vụ, những người cùng làm việc với chúng ta, và những anh em trong Dòng.
Thật không dễ chấp nhận sự yếu đuối về các khả năng thể lý và tâm thần. Đối với nhiều anh em tu sĩ, việc đi ra khỏi những nơi họ rất thích, hoặc phải rời xa những người họ phục vụ nhiều năm, để về nhà hưu dưỡng là một thách đố. Sự mong manh là phần tất yếu của con người trong thời gian trải qua ốm yếu, tuổi già. Chúng ta tiến đến tình trạng càng ngày càng ít tự dựa vào mình, trong khi lại dựa vào người khác ngày càng nhiều hơn. Sự quảng đại đón nhận những quyết định của bề trên như thế là chứng tá căn bản của cuộc sống tu sĩ truyền giáo.
Ơn gọi tu sĩ truyền giáo không chấm dứt khi nghỉ hưu. Đức Giáo hoàng Phanxicô đề cập đến ba sứ vụ liên quan đến ơn gọi của người cao tuổi trên thế giới, và thời khắc quyết định của lịch sử này cũng là rất quan trọng đối với anh em, những anh em cao niên rất thân mến (ba sứ vụ là): những ước mơ, ký ức, và cầu nguyện. “Những ước mơ của công lý, của hòa bình, của sự liên đới, có thể làm cho những người trẻ của chúng ta thấy những tầm nhìn mới; theo cách này, cùng nhau, chúng ta có thể xây dựng tương lai. Anh em cần cho thấy rằng rút ra đổi mới từ kinh nghiệm đau thương là có thể. Tôi chắc chắn anh em có nhiều hơn một trải nghiệm như thế: trong cuộc sống, anh em đã phải đối diện với nhiều rắc rối nhưng vẫn có thể vượt qua.”
Giữ gìn ký ức sống động và chia sẻ nó với nhiều người là một sứ vụ thực sự của người cao niên.
“Đặc biệt trong những lúc khó khăn đối với gia đình nhân loại, khi chúng ta tiếp tục chèo chung con thuyền vượt bão biển của đại dịch, lời cầu nguyện của anh em cho thế giới và cho Giáo hội có giá trị to lớn.” Hội Dòng cần anh em để truyền lại những ước mơ của anh em, chia sẻ những ký ức, và cầu nguyện cho những ý chỉ của sứ vụ truyền giáo toàn cầu.
Tôn trọng và chăm sóc cho những anh em tu sĩ cao niên
Thông điệp của Đức Thánh Cha Phanxicô cũng được phản ánh trong hiến pháp Dòng Ngôi Lời. Hiến pháp viết: “Chúng ta phải đánh giá cao kinh nghiệm của những anh em cao niên lớn tuổi, những lời cầu nguyện và những sự giúp đỡ của họ. Chúng ta tạo điều kiện để họ có thể luôn tiếp xúc với cộng đoàn, đồng thời chúng ta phải hết sức săn sóc và tỏ ra ân cần đối với họ”. Do đó, “mỗi tỉnh dòng hoặc nhiều tỉnh dòng hợp lại, sẽ đề ra một chương trình cho các anh em lớn tuổi, và cho những anh em cần được săn sóc đặc biệt” (xem Hiến pháp số 307).
Chăm sóc cho những anh em cao niên là một sự ưu tiên. Nó không chỉ là việc có phương tiện vật chất tiện nghi. Như đã được đề cập rõ trong Hiến pháp, chăm sóc còn là việc giúp anh em tiếp xúc với cộng đoàn. Do đó, tạo dựng những cách và phương tiện, nhằm tạo điều kiện cho sự hòa hợp, và ý nghĩa thiết thực của sự thuộc về, đối với những anh em cao niên về hưu trong các cộng đoàn, là một trách nhiệm chung của mọi người.
Các Tỉnh Dòng, Miền Dòng, và Giáo điểm của chúng ta được chúc phúc vì những anh em cao niên như là quỹ đạo sáng ngời cho sứ vụ, học hỏi kinh nghiệm, và nhiều thách đố vô kể. Họ đã mang trong mình mạch sống cần thiết cho các thế hệ trẻ. Họ là những phương tiện ký ức, nguồn gốc, và lịch sử không thể thay thế được, để chỉ dẫn khôn ngoan cho những dấn thân hiện tại và những cam kết tương lai của Hội Dòng chúng ta.
Đừng coi việc chăm sóc họ là một gánh nặng. Trái lại, đây là trách nhiệm và hồng ân cho chúng ta. Họ dạy cho chúng ta về phẩm giá con người không giống nhau về hiệu quả và hoạt động. Làm người, chúng ta cũng có chiều kích tiếp nhận, mà ở đó chúng ta phụ thuộc vào người khác. Họ phục hồi cho từng người chúng ta về tình thương dành cho những sự sống mong manh, chặn lối đam mê vội vàng, thường ghi dấu vào đời ta.
Đối thoại liên thế hệ
Đối thoại giữa các thế hệ là cần thiết. Trong đối thoại, người cao tuổi truyền lại sự khôn ngoan và kinh nghiệm phong phú cho thế hệ trẻ, để khuyến khích và gợi hứng cho họ đón nhận những thách đố khi sống với nhau và thi hành sứ vụ. Đồng thời, thông qua đối thoại, thế hệ trẻ bộc lộ sự kính trọng, săn sóc và yêu thương của họ dành cho những anh em cao niên.
Những anh em cao niên có nhiều điều dạy cho chúng ta về ý nghĩa cuộc sống. Tuổi già được chăm sóc và được trân quý là món quà quý báu cho thế hệ sau. Đức tin và kinh nghiệm truyền giáo đã trải qua của họ là sự khôn ngoan đã trưởng thành theo thời gian. Đóng góp của họ giờ đây chỉ thông qua việc chúng ta lắng nghe họ. Theo cách cá nhân và trực tiếp, lắng nghe câu chuyện đức tin sống là không gì có thể thay thế được. Một số tỉnh dòng, miền dòng, giáo điểm, đã thực hiện tốt việc chia sẻ những kinh nghiệm của các anh em cao niên trên tờ Bản tin hoặc trên các phương tiện truyền thông.
Đối thoại như vậy có thể giúp cho chúng ta đối diện với những vấn đề và thách đố vẫn còn mới, đang trỗi dậy nhanh chóng trong xã hội ngày nay. Trong những tình hình đang thay đổi như vậy, thế hệ trẻ phải sáng tạo. Họ cần sự khuyến khích và động lực từ những anh em cao niên để làm điều cần làm để đáp lại nhu cầu của thời đại.
Chúng ta hãy tiếp tục trân quý những món quà mà các anh em cao niên mang đến cho các cộng đoàn và cho toàn thể Hội Dòng. Chúng ta hãy có trách nhiệm đến với anh em cao niên, để trải nghiệm cuộc đối thoại quan trọng giữa các thế hệ. Hãy tiếp tục khám phá những viên ngọc của “giao ước” giúp thắp sáng nhiều thế hệ trong Hội Dòng chúng ta. Tất cả chúng ta, già và trẻ, có thể cùng nhìn về tương lai trên nền tảng mà chúng ta đang đứng.
Bản tin tiếng Anh:
