[Đôi dòng lịch sử về Tu viện Thánh Giuse Kim Châu (cũng là Trường Thánh Giuse Kim Châu) nhân dịp 50 năm mảnh đất thiêng trở về]
✍️ Lm. Giaxintô Võ Thành Châu, SVD
Thứ Sáu, ngày 11 tháng 4 năm 2025 chính quyền tỉnh Bình Định đã chính thức bàn giao lại trường trung học Kim Châu, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định cho Dòng Thánh Giuse, Nha Trang, nay là Tỉnh Dòng Ngôi Lời-Giuse Việt Nam. Chúng ta tạ ơn Thiên Chúa và cảm tạ Thánh Cả Giuse đã ban tặng cho Tỉnh Dòng chúng ta món quà vô giá này. 50 năm trở về lại mái trường thân yêu đã làm cho nhiều linh mục, tu sĩ lớn tuổi xúc động vì một phần tuổi đời đã gắn bó mật thiết với ngôi trường này.
Trường trung học Kim Châu là di sản quý giá ghi dấu sự phát triển của Dòng Thánh Giuse và chiếm một chỗ đứng quan trọng trong Giáo phận Qui Nhơn. Để hiểu rõ về trường Kim Châu, chúng ta cần nhìn lại sự hình thành của trường. Ngôi trường này ra đời trong bối cảnh Giáo Hội Việt Nam đang nỗ lực mang ánh sáng Tin Mừng đến cho muôn dân. Chúng ta biết nguồn cội của trường Kim Châu là Tu viện thánh Giuse, Kim Châu: Năm 1931, cha Jean Sion mua lại trường Gagelin của Dòng Lasan, Kim Châu và ngài chuyển Hội dòng non trẻ này (năm 1926) từ Nhà Đá, Phù Mỹ về trụ sở mới là Tu viện thánh Giuse, Kim Châu.
Sự ra đời của Tu viện thánh Giuse là sáng kiến độc đáo của cha Jean Sion thể hiện tầm nhìn chiến lược trong việc xây dựng đội ngũ tu sĩ để phục vụ công việc truyền giáo lâu dài, đồng thời thay thế Hội Thầy Giảng. Theo dòng thời gian từ năm 1931 đến năm 1975, hình ảnh các tu sĩ Dòng Thánh Giuse đã có mặt khắp các tỉnh miền Trung, từ Quảng Nam cho tới Bình Thuận.
Hiệp định Genève (1954) chia đôi đất nước, trụ sở Dòng Thánh Giuse chuyển về Nha Trang và Kim Châu trở thành trường trung học cấp hai và cấp ba cho đến năm 1975. Trường trung học Kim Châu của các tu sĩ Dòng Thánh Giuse là một ngôi trường uy tín về giáo dục trong tỉnh Bình Định. Trước năm 1975, nhiều cựu học sinh đã thành tài, có địa vị cao trong xã hội. Sau năm 1975, nhiều học sinh tham gia chính quyền, có chức vị lớn trong các huyện và tỉnh Bình Định. Ảnh hưởng của trường Giuse Kim Châu vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.
Trường Kim Châu ra đời khi đời sống người dân quê đang gặp khó khăn. Việc xây dựng trường này là một nỗ lực lớn lao, thể hiện tinh thần tiên phong của Hội dòng và Giáo phận trong việc mang ánh sáng tri thức và đức tin đến với người dân trong vùng.
Trường Kim Châu không chỉ là công trình kiến trúc cổ mà còn là di sản tinh thần và là chứng nhân của một hành trình truyền giáo và giáo dục của Hội dòng. Đồng thời đây là một phần không thể tách rời trong lịch sử của Giáo phận Qui Nhơn.
Hành trình gần một thế kỷ của ngôi trường là dấu ấn của Thiên Chúa minh chứng cho việc đào tạo nhiều thế hệ tu sĩ và giáo dục thanh thiếu niên vượt qua mọi khó khăn của thời gian và lịch sử. Như vậy, trường Kim Châu là biểu tượng thiêng liêng và lịch sử của Dòng Thánh Giuse hiện diện tại Giáo phận Qui Nhơn và tỉnh Bình Định.
Tinh thần của trường Kim Châu là niềm cảm hứng lớn lao cho các tu sĩ và linh mục của Hội Dòng. Giá trị tinh thần của trường mãi mãi trường tồn trong lòng mỗi linh mục, tu sĩ và của cả người dân trong vùng.
30 phút video sau đây sẽ vén mở thêm nhiều điều thú vị cùng những câu chuyện và hình ảnh sinh động hơn nữa…
