Bài Ðọc I: Gr 23, 1-6
“Ta sẽ quy tụ phần còn lại của đoàn chiên Ta, và cho chúng có những chủ chăn”.
Trích sách Tiên tri Giêrêmia.
Chúa phán: “Khốn cho các mục tử làm tản mát và xâu xé đoàn chiên Ta. Vì thế, Chúa là Thiên Chúa Israel phán cùng các mục tử chăn dắt dân Ta rằng: “Các ngươi đã phân tán xua đuổi và không trông nom đoàn chiên Ta”. Chúa lại phán: “Vậy Ta sẽ xét xử những hành động gian ác của các ngươi. Ta sẽ quy tụ phần còn lại của đoàn chiên Ta từ khắp các xứ mà Ta đã phân tán chúng, Ta sẽ lùa chúng về đồng cỏ, để chúng lớn lên và tăng số. Ta sẽ cho chúng có những chủ chăn để họ chăn dắt chúng. Chúng sẽ không còn sợ hãi và kinh hoàng, và chúng không còn thiếu thốn gì nữa”.
Chúa còn phán rằng: “Này đây, đã tới những ngày Ta gây cho Ðavít một mầm giống công chính, mầm giống này sẽ làm vua thống trị, sẽ là người khôn ngoan, thực hiện công lý và đức công bình trên đất nước. Những ngày ấy, Giuđa sẽ được cứu thoát, Israel sẽ được an cư, và chúng sẽ gọi tên Người là “Chúa công bình của chúng ta”.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 22, 1-3a. 3b-4. 5. 6
Ðáp: Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng thiếu thốn chi (c. 1).
Xướng: 1) Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng thiếu thốn chi; trên đồng cỏ xanh rì, Người thả tôi nằm nghỉ. Tới nguồn nước, chỗ nghỉ ngơi, Người hướng dẫn tôi; tâm hồn tôi, Người lo bồi dưỡng. – Ðáp.
2) Người dẫn tôi qua những con đường đoan chính, sở dĩ vì uy danh Người. (Lạy Chúa,) dù bước đi trong thung lũng tối, con không lo mắc nạn, vì Chúa ở cùng con. Cây roi và cái gậy của Người, đó là điều an ủi lòng con. – Ðáp.
3) Chúa dọn ra cho con mâm cỗ, ngay trước mặt những kẻ đối phương: đầu con thì Chúa xức dầu thơm, chén rượu con đầy tràn chan chứa. – Ðáp.
4) Lòng nhân từ và ân sủng Chúa theo tôi, hết mọi ngày trong đời sống; và trong nhà Chúa, tôi sẽ định cư cho tới thời gian rất ư lâu dài. – Ðáp.
Bài Ðọc II: Ep 2, 13-18
“Chính Người là sự bình an của chúng ta, Người đã làm cho đôi bên nên một”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Êphêxô.
Anh em thân mến, xưa kia anh em là những kẻ ở xa, thì nay trong Ðức Giêsu Kitô, anh em đã nên gần nhờ bửu huyết của Người. Chính Người là sự bình an của chúng ta, Người đã làm cho đôi bên nên một, đã phá đổ bức tường ngăn cách, tiêu diệt sự hận thù trong thân xác của Người, tức là bãi bỏ lề luật cũ với những thể lệ để kiến tạo cả hai nên một người mới, đem lại bình an, dùng thập giá giải hoà hai dân tộc trong một thân thể với Thiên Chúa. Nơi Người, mối thù nghịch đã bị tiêu diệt, và Người đã đến loan báo Tin Mừng bình an cho anh em là những kẻ ở xa, và bình an cho những kẻ ở gần. Và chính nhờ Người mà chúng ta đôi bên được đến gần Cha trong cùng một Thần Trí.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Ga 8, 12
Alleluia, alleluia! – Chúa phán: “Ta là sự sáng thế gian, ai theo Ta, sẽ được ánh sáng ban sự sống”. – Alleluia.
Phúc Âm: Mc 6, 30-34
“Họ như đàn chiên không người chăn”.
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô.
Khi ấy, các tông đồ hội lại bên Chúa Giêsu và thuật lại với Người mọi việc các ông đã làm và đã giảng dạy. Người liền bảo các ông: “Các con hãy lui vào nơi vắng vẻ mà nghỉ ngơi một chút”. Vì lúc ấy dân chúng kẻ đến người đi tấp nập, đến nỗi các tông đồ không có thì giờ ăn uống. Vậy các ngài xuống thuyền, chèo tới một nơi vắng vẻ hẻo lánh. Thấy các ngài đi, nhiều người hiểu ý, và từ các thành phố, người ta đi bộ kéo đến nơi đó và tới nơi trước các ngài.
Lúc ra khỏi thuyền, Chúa Giêsu thấy dân chúng thật đông, thì động lòng thương, vì họ như đàn chiên không người chăn, và Người dạy dỗ họ nhiều điều.
Ðó là lời Chúa.
Bài giảng chủ đề:
MỘT VỊ MỤC TỬ NHƯ LÒNG CHÚA MONG ƯỚC
Lm. Giuse Ngô Văn Hạ, SVD
Bài hát “Một cõi đi về” của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn mở đầu như sau: “Sống trên đời sống cần có một tấm lòng”. Con người sống với nhau điều cần thiết đầu tiên là biết tỏ tình thương yêu với nhau, biết hy sinh cho nhau để làm cuộc sống thêm tươi đẹp. Toàn bộ Lời Chúa trong Chúa Nhật XVI thường niên năm B hôm nay cho chúng ta thấy tấm lòng cao cả đó nơi Đức Giêsu Kitô, Đấng đã trở thành vị mục tử nhân lành hằng yêu thương quan tâm và chăm sóc từng người trong đoàn dân của Ngài.
Trước hết, trong bài đọc I, Ngôn sứ Giêrêmia đã cực lực tố cáo các vị lãnh đạo trong đời sống xã hội cũng như tôn giáo. Họ là những mục tử vô trách nhiệm, đã không trung thành với sứ mạng của mình. Họ hành xử như những nhà chính trị hơn là những con người đại diện cho Thiên Chúa. Họ đã coi thường quyền lợi của người dân, sống một cuộc sống hưởng thụ, lo xây dựng cho mình những dinh thự lộng lẫy mà không thèm để ý gì đến cuộc sống của dân chúng. Kết quả là họ đã đưa dân chúng lâm vào cảnh lầm than, nước mất nhà tan, phải lưu đày xa xứ. Trong viễn cảnh đen tối đó, tiên tri Giêrêmia cũng loan báo về lời hứa của Thiên Chúa rằng Ngài sẽ lấy lòng nhân từ mà quy tụ dân Íraen tản mác từ khắp nơi trở về, như người mục tử quy tụ đàn chiên. Ngài sẽ đem lại sự bình an và hạnh phúc ấm no cho dân chúng như người mục tử dẫn chiên đến đồng cỏ tươi. Ngài sẽ làm cho đàn chiên ít ỏi còn sót lại sinh sôi nảy nở thật nhiều. Để thực hiện điều này, Thiên Chúa hứa sẽ ban cho họ những mục tử nhân từ như lòng Chúa mong ước, để những người này sẽ chăn dắt và hướng dẫn dân Chúa đi theo con đường công chính; những mục tử này sẽ là những người dám hết mình để bảo vệ đàn chiên. Trong tất cả các vị mục tử đó, có một vị mục tử sẽ xuất phát từ nhà Đavít và sẽ trở thành một vị vua, một vị mục tử đích thực; người ấy sẽ dẫn dắt dân Íraen đi trong chính trực và yên bình. Vị ấy sẽ là Đấng giải thoát Ítraen, dân riêng của Chúa.
Những lời ngôn sứ Giêrêmia tiên báo được ứng nghiệm trong bài Tin Mừng hôm nay. Trước hết, các Tông Đồ chính là những mục tử chân chính thể hiện qua những hy sinh vất vả của các ngài trong hành trình truyền giáo. Vâng lời Thầy Giêsu, các ngài đã hăng say và tận tụy cho đoàn chiên của Thiên Chúa. Về đến nhà vẫn bị quấy rầy, vẫn phải vất vả đến nỗi không còn thời giờ nghỉ ngơi và ăn uống, mà các ngài vẫn không một lời than vãn kêu ca. Đặc biệt, vị mục tử mà tiên tri Giêrêmia tiên báo đã được ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Giêsu. Tình thương và lòng nhân ái của Đức Giêsu vừa bày tỏ cho các đồ đệ của Ngài vừa trao ban cho toàn thể dân chúng. Đối với các học trò, sau khi đã mệt mỏi với công việc, thì Ngài đã đề nghị họ: “Các con hãy tìm nơi thanh vắng mà nghỉ ngơi một chút” (Mc 6,31). Đối với dân chúng, Chúa Giêsu đã chạnh lòng thương họ. Ngài thấy họ bơ vơ như những con chiên không có người chăn dắt, và Ngài đã dạy dỗ họ.
Ítraen là dân riêng của Chúa, có vua quan, có nhà nước điều hành, có Đền Thờ, có những người lãnh đạo tôn giáo. Vậy tại sao Đức Giêsu lại nói họ bơ vơ không có người chăn dắt? Bởi vì những người lãnh đạo nhà nước là bù nhìn của đế quốc Rôma, họ đưa ra bao nhiêu thứ siêu cao thuế nặng để có của cống nạp cho đế quốc. Một số các vị gồm tư tế và kinh sư chạy theo thời cuộc dấn sâu vào chính trị. Tôn giáo đối với họ chỉ là phương tiện để tạo thế lực đổi chác với đế quốc. Như thế, đàn chiên mà Thiên Chúa đã trao cho các thượng tế và luật sĩ để họ hướng dẫn dân đi theo đường lối và lề luật của Chúa, thì những nhà hữu trách này đã không chu toàn bổn phận của mình. Họ chỉ lo thu tích của cải, làm rạng rỡ danh vọng của họ mà để cho dân chúng rơi vào cảnh hoang mang lạc lối. Như thế, những tội của các nhà lãnh đạo tôn giáo mà tiên tri Giêrêmia đã từng lên án trong thời của ông thì nay lại tái diễn trong thời của Đức Giêsu.
Tuy nhiên, Chúa Giêsu thì hoàn toàn hành động trái ngược với những nhà lãnh đạo Do Thái. Ngài đã không thể làm ngơ trước những nhu cầu của dân chúng, những người đang tìm về với chân lý, đang khao khát Nước Trời. Vì lòng trắc ẩn, vì sự chạnh lòng đó, Đức Giêsu đã quên hết tất cả sự mệt mỏi của thể xác, để phục vụ, giảng dạy và đem niềm vui hạnh phúc đến cho mọi người. Trái tim của Chúa Giêsu chính là trái tim biết chạnh lòng thương để rung động trước nhưng nhu cầu của người khác, đó là trái tim thấu cảm và sẵn sang muốn cho đi mà không tính toán thiệt hơn, đó là trái tim của một mục tử đích thật dám hết mình vì đàn chiên. Chúng ta đọc thấy rất nhiều những lời dạy dỗ và những việc làm nhân từ mà Đức Giêsu đã dành cho dân Chúa, luôn tỏ ra thái độ cảm thông với nỗi đau của con người. Ngài khóc thương thành Giêrusalem sắp bị hủy diệt (Lc 19,44), Ngài động lòng trắc ẩn, cảm thông với tiếng khóc của bà góa đang đưa xác con trai đi chôn tại thành Naim và đã phục sinh người con trai mới chết cho bà (Lc 7,11-17); Ngài khóc thương bạn thân Ladarô mới chết bốn ngày và truyền cho anh trỗi dậy ra khỏi mồ (Ga 11,1-14). Ngài sẵn sàng đi đến nhà ông trưởng hội đường tên Giairô để chữa cho con gái của ông ta sắp chết (Mc 5,21-24.35-43). Hơn thế nữa, trong bài đọc thứ hai trong thư gởi giáo đoàn Êphêxô, thánh Phaolô đã cho chúng ta thấy một hành động cao quí khác của vị mục tử Giêsu. Đức Giêsu đã dùng chính cuộc đời của Ngài để phá vỡ mọi ngăn cách giữa con người với nhau, cho dầu là dân Do Thái hay là Dân Ngoại. Ngài đến để tiêu diệt sự thù ghét để thiết lập sự hòa bình cho người ở xa cũng như kẻ ở gần, liên kết mọi người trong cùng một thân thể, trong cùng một thần khí. Như thế, Đức Giêsu đã dùng tất cả mọi phương thế để đem lại hạnh phúc cho con người.
Ngày nay, người ta đang nói đến căn bệnh vô cảm trong xã hội. Con người rất dễ dửng dưng trước sự đau khổ của người khác, vì thế rất cần những người biết sống vì người khác, sống cho người khác. Người ta thấy tại nạn không giúp đỡ, thấy xe hàng bị lật thì lợi dụng hôi của, bác sĩ vứt xác bệnh nhân. Con người sợ bị liên lụy, cho nên cảnh “đèn nhà ai nấy rạng” đã trở thành chuyện bình thường, chuyện đương nhiên trong cuộc sống. Con người bị cuốn vào vòng xoáy của kinh tế, những người trong cùng một gia đình nhưng cũng thiếu sự yêu thương chăm sóc lẫn nhau. Cha mẹ không đủ thời gian để dạy dỗ con cái, vợ chồng không còn biết quan tâm lẫn nhau. Trong bối cảnh như thế, mọi người chúng ta cũng được mời gọi để noi gương Đức Giêsu, vị mục tử nhân lành, biết chạnh lòng thương, động lòng trắc ẩn trước những nỗi cùng khốn của những những người xung quanh, biết nhận ra những nhu cầu cấp thiết của những người đau khổ trong xã hội. Bởi vì sao vậy? Bởi vì qua Bí tích Thánh Tẩy, ta được tham dự vào chức vụ Vương đế của Đức Giêsu, tức là chúng ta được tham dự vào việc chăn dắt người khác. Chúng ta cũng trở thành một đội ngũ mục tử luôn tiếp nối sứ mạng của Ngài nơi trần gian này, để tiếp tục thi ân giáng phúc cho tất cả những ai đang gặp đau khổ, đói rách, bần cùng. Chỉ có cách đó, chúng ta mới diễn tả được khuôn mặt nhân hiền của Đức Giêsu mục tử cho người khác. Bởi vì như Đức Thánh Cha Phaolô VI đã nói: “Người thời nay tin vào các chứng nhân hơn là thầy dạy, và nếu họ có tin vào thầy dạy là vì các thầy dạy đó là những chứng nhân.”
Gần đây nhiều trang mạng Công Giáo đăng một hình ảnh rất dễ thương về một vị chủ chăn, đó là Đức cha Arpondratana, 58 tuổi, giám mục Giáo Phận Chiang Mai, phía Bắc Thái Lan. Ngài đã cùng với giáo dân cấy lúa trên đồng ruộng như một người nông dân đích thực. Ngài nói rằng ngài đang cố gắng để có thể góp phần vào phát triển con người toàn diện, làm việc cho lợi ích chung của gia đình và cho đất nước. Ngài cho biết ngài toàn tâm toàn ý giúp họ, khi nào họ cần và ngài làm việc một cách thích thú. Như thế, chúng ta hằng ngày vẫn gặp đâu đó hình ảnh Đức Giêsu mục tử nhân lành đang hiện diện với đàn chiên của mình.
Xin cho mỗi người chúng ta biết rung động và cảm thông trước những đau khổ với người khác, biết coi nỗi buồn đau của người khác cũng là của chính mình, để chúng ta xứng đáng là những người môn đệ, người con của Ðức Kitô.
